Nam Nguyên – RFA
Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng, ảnh
minh họa chụp hôm 5/10/2016 tại Hà Nội.
Tham nhũng ngày càng nghiêm trọng, đe dọa sự phát triển kinh
tế và sự tồn vong của chế độ. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nói với cử tri Hà Nội
hôm 7/10/2016 là cần có cơ chế kiểm soát quyền lực và phải nhốt quyền lực trong
“lồng luật pháp”.
Cần chống tham nhũng từ gốc
Trả lời phỏng vấn của Nam Nguyên thực hiện qua điện thoại
vào tối 28/10/2016, TS Nguyễn Thanh Giang một nhà hoạt động ở Hà Nội mô tả điều
ông gọi là “hai buồng trứng cơ bản” đẻ ra tham nhũng, thứ nhất đất đai là tài sản
toàn dân, thứ hai kinh tế quốc doanh làm chủ đạo… Vẫn theo TS Nguyễn Thanh
Giang, ở Việt Nam tài nguyên, đất đai về hình thức là của toàn dân, nhưng các
thế lực, những người có quyền có chức đã lạm dụng quyền sử dụng… tình trạng này sản sinh ra lợi ích nhóm và
chiếm đoạt đất đai của nhân dân để làm giàu. Hiện nay giai cấp tư bản Đỏ kếch
xù hơn tư bản ngày xưa đã từng bị Đảng Cộng sản Việt Nam tiêu diệt. TS Nguyễn
Thanh Giang nhấn mạnh:
“Tôi cho là chống tham nhũng bằng cách chống những người
tham nhũng thì không đời nào chống được, mà phải chống cái nguyên nhân sản sinh
ra những người tham nhũng.”
Ở các nước dân chủ áp dụng chế độ tam quyền phân lập, Hành
pháp – Lập pháp – Tư pháp có vị thế độc lập và giám sát lẫn nhau cho nên quyền
lực được giám sát có hiệu quả. Trong khi đó ở Việt Nam, trước trào lưu mong muốn
cải cách chính trị, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng ngay từ năm 2012 đã tái khẳng
định Việt Nam không theo thể chế tam quyền phân lập.
Điều 4 Hiến pháp 2013 tiếp tục khẳng định Đảng Cộng sản là lực
lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội. Tuy rằng, có thêm một ít dòng được cho là mới
mẻ, đó là “Các tổ chức của Đảng hoạt động trong khuôn khổ pháp luật.” Ông Nguyễn
Phú Trọng cũng như các giới chức cao cấp của Đảng và Nhà nước luôn có chung một
cách lập luận, quyền lực Nhà nước là thống nhất, có sự phân công, phối hợp và
kiểm soát giữa các cơ quan trong việc thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp,
tư pháp.
Nhốt quyền lực sẽ trói tay Đảng
Được biết, ngày 7/10 khi tiếp xúc cử tri Hà Nội, Tổng Bí thư
Nguyễn Phú Trọng đã nói phải có cơ chế kiểm soát quyền lực và nhốt quyền lực
vào lồng pháp luật. TS Nguyễn Thanh Giang từ Hà Nội nhận định:
“ Mãi cho tới gần đây ông Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng mới
nói được một câu tương đối hay như vậy. Nhưng nếu nhốt quyền lực vào cái lồng
luật pháp thì Đảng bị trói tay, không còn Đảng.
Ông ấy nói điều ấy phi thực tế, ở Việt Nam chính ông Nguyễn Phú Trọng
luôn kêu gọi tất cả mọi thứ đều phải dồn cho Đảng, quân đội, công an tất cả phục
vụ Đảng và chính ông ấy nói Hiến pháp chỉ là thể chế hóa Cương lĩnh Đảng, tức
là ông ấy đặt Đảng trên cả dân tộc, trên cả pháp luật thì đời nào mà ông ấy chống
được tham nhũng.”
Trong cùng một ý nghĩa về việc tại sao Đảng Cộng sản Việt
Nam hơn 20 năm đề ra rất nhiều Nghị quyết để phòng chống tham nhũng, mà không đạt
hiệu quả. Ông Nguyễn Trung Dân, cựu Phó Tổng Biên tập phụ trách báo Du Lịch, người
từng bị cách chức năm 2009 sau khi duyệt đăng bài viết “Tản mạn đảo xa”, đề cao
tinh thần yêu nước trước mối đe dọa từ phương Bắc, từ Saigon nhận định:
“Bao giờ mà pháp luật không được thượng tôn, luật pháp làm
ra không bình đẳng vẫn có sự phân biệt giữa người này người khác, phân biệt
nhân thân giữa người này người kia… tóm lại một câu, khi nào Đảng vẫn đứng trên
pháp luật, Đảng chỉ huy pháp luật thì chắc chắn không thể có được sự gọi là
minh bạch và rõ ràng để mà xử lý tham nhũng hết.”
Trên một phương diện khác, chế độ độc đảng ở Việt Nam được
cho là một chính quyền mạnh và ổn định. Đây là những điều kiện tối cần thiết để
giúp một quốc gia thành đạt về mặt kinh tế. Nhiều nhà nghiên cứu chính trị đã
ghi nhận sự kiện Đài Loan, Nam Hàn từng có nhiều thập niên gần như độc đảng, chế
độ chính trị khắc nghiệt nhưng các nước đó đã phát triển kinh tế vững mạnh và
bước tiếp theo mới thực hiện cải cách chính trị dân chủ.
TS Nguyễn Thanh Giang nhận định về việc tại sao Việt Nam tiếng
gọi là chính quyền mạnh và ổn định, nhưng lại ách tắc kinh tế tụt hậu so với
láng giềng trong khu vực. Ông nói:
“ Sự ổn định ở Việt Nam là một thứ ổn định khiên cưỡng, ổn định
áp chế bằng độc quyền, độc tài, độc đoán, áp chế bằng súng đạn và nhà tù, áp chế
bằng sự đàn áp dã man dưới mọi hình thức của công an và chính quyền. Sự ổn định
đó giống như nồi áp suất đang bị bít rất chặt bởi luật pháp chỉ phục vụ Đảng Cộng
sản Việt Nam. Cho nên sự ổn định đến một lúc nào đó sẽ nổ bung ra. Thực tế đó
được nhìn thấy như ở các nước xã hội chủ nghĩa, kể cả bậc thầy xã hội chủ nghĩa
của Cộng sản Việt Nam là Cộng sản Liên Xô trước đây.”
Cuộc chiến đấu phòng chống tham nhũng không ngừng nghỉ ở Việt
Nam được xem như thất bại. Lên tiếng
trong Hội nghị lấy ý kiến đánh giá 10 năm chống tham nhũng ở Việt Nam tổ chức
hôm 27/10 ở Hà Nội, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa
Bình nhìn nhận tình trạng tham nhũng trên cả nước là thách thức nghiêm trọng đối
với vai trò lãnh đạo của Đảng và hiệu lực quản lý của Nhà nước và trên hết là
đe dọa sự tồn vong của chế độ.
Theo TS Nguyễn Thanh Giang tham nhũng quyền lực là tình trạng
phổ biến ở Việt Nam. Tham nhũng quyền lực lại có vai trò nguy hiểm nhất từ đó
biến hóa muôn hình vạn trạng các loại tham nhũng khác. Nếu lời hứa hẹn của Tổng
Bí thư Nguyễn Phú Trọng “nhốt quyền lực trong lồng pháp luật” không phải là một
lời nói suông, hay theo cách mô tả của TS Nguyễn Thanh Giang là nói cho sướng
miệng, thì đây có thể là một sự may mắn cho tiến trình cải cách ở Việt Nam.
Nguồn:
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét