Vụ Formosa: Thư của Ethecon gửi tập đoàn Formosa Plastics Group

Dịch giả: Trần Đông Đức, Cologne

Thư ngỏ gửi gia đình ông Vương – chủ sở hữu, ông Lee-Chih-tseun – Tổng Giám đốc và các cộng sự quản lý thuộc tập đoàn Formosa Plastics Group (FPG) ở Đài Loan

Ethecon – Quỹ vì Đạo Đức & Kinh Tế

Địa chỉ Ethecon: P.O. Box 150435,  D-40081, Dusseldorf, Cộng hòa Liên bang Đức

Ngày 17 tháng 6 năm 2016

Các thành viên của gia đình ông Vương,

Ông Lee và các cộng sự quản lý,

Trong năm 2009, Ethecon – Quỹ vì Đạo đức và Kinh tế đã chỉ trích các chủ sở hữu và những người chịu trách nhiệm của tập đoàn  FORMOSA PG bằng Giải thưởng Hành tinh Đen (tiếng Anh: Black Planet Award) liên quan đến những đánh giá tiêu cực về pháp luật và trật tự, sinh thái và hòa bình, quyền xã hội và nhân quyền trong hoạt động kinh doanh của tập đoàn FORMOSA PG.

Hôm nay chúng tôi liên lạc với quí vị liên quan đến FORMOSA Thép Hà Tĩnh, Việt Nam.

Tập đoàn FORMOSA PG chiếm 70% sở hữu của FORMOSA Thép Hà Tĩnh. Còn lại,  25% sở hữu thuộc về công ty Thép Trung Quốc (China Steel), một công ty mà vẫn được sở hữu phần lớn bởi chính phủ Đài Loan, và 5% thuộc về một công ty Nhật Bản có tên JFE Holdings.

FORMOSA Thép Hà Tĩnh bắt đầu sản xuất vào đầu năm 2016  ngay sát bờ biển Việt Nam. Ngay sau khi FORMOSA Thép Hà Tĩnh được đưa vào hoạt động, lượng lớn cá đã chết hàng loạt. Dọc theo bốn tỉnh của niềm Trung Việt Nam khoảng 200 km, một khối lượng lớn cá chết đã trôi dạt vào bờ. Người ta cho rằng chính phủ Việt Nam lúc đầu đã khuyến cáo nhân dân ngừng ăn cá  bởi vì chúng có thể bị nhiễm độc và ăn cá có thể gây nguy hại cho sức khỏe.

Ngoài ảnh hưởng tới sức khỏe cộng đồng, cá chết trên diện rộng cũng có tác động kinh tế nặng nề cho việc đánh bắt cá địa phương, ngành nghề mà hiện đang đối mặt với sự đổ nát bởi thảm họa đã nêu.

Theo truyền thông, một đường ống dẫn thải thẳng từ FORMOSA Thép Hà Tĩnh  xuống biển được cho là nguyên nhân của cá chết lan rộng hàng loạt. Theo pháp luật Việt Nam, công ty không được phép thải nước đã qua sử dụng và xả thải nước ô nhiễm thẳng ra biển như vậy.

Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường  Võ Tuấn Nhân than phiền rằng ông không nhận được bất kỳ thông tin gì về việc FORMOSA Thép Hà Tĩnh  thải các chất độc hại qua đường ống dẫn thẳng xuống biển nói trên.

Theo truyền thông địa phương, FORMOSA cũng đã đặt hàng 300 tấn hóa chất rất độc hại để làm sạch đường ống dẫn nước thải. FORMOSA từ chối tiết lộ chính xác những gì đã được làm sạch, những gì đã được gỡ bỏ và số lượng chính xác những loại hóa chất đọc hại đã được sử dụng. Cơ quan về Môi trường Việt Nam đã  không được thông báo  chút gì về các hóa chất được đặt hàng cũng như lượng đã sử dụng.

Thay vào đó một  người đại diện của FORMOSA Thép Hà Tĩnh tuyên bố rằng nhân dân Việt Nam sẽ phải lựa chọn giữa cá và thép.

Sự miễn nhiệm người đại diện của  FORMOSA  ngay sau đó không thể thay đổi thực tế rằng  những hành động vô trách nhiệm và sự vô lương tâm của quí vị đang tiếp tục kéo dài thảm họa  và gây nên những thiệt hại khổng lồ cho người dân và môi trường ở Việt Nam.

Thực tế  rằng mục đích duy nhất của hành động nói trên của quí vị chỉ là lợi ích cá nhân chính là mối đe dọa cho xã hội nói chung và đối với môi trường nói riêng.

Chúng tôi kêu gọi quí vị phải đối mặt với trách nhiệm của mình trước con người và môi trường và ngăn chặn phá hoại môi trường – một hành động gây tội ác.

Yêu cầu quí vị ngay lập tức ngăn chặn tình trạng ô nhiễm nước và ô nhiễm biển Việt Nam. Hãy làm tất cả mọi điều có thể để cho các ngư dân địa phương có công ăn việc làm trở lại, để cho nhân dân Việt Nam có cá sạch để ăn và để cho họ không còn lo sợ.

Yêu cầu quí vị đảm bảo điều kiện làm việc nhân đạo, giữ gìn hệ sinh thái trong công ty và môi trường xung quanh.

Yêu cầu bồi thường cho tất cả mọi người dân đã phải gánh chịu thảm họa liên quan đến thiệt hại về sức khỏe cũng như về kinh tế. Phải đảm bảo rằng môi trường được làm sạch và phục hồi.

Phải đảm bảo rằng các tội ác được làm sáng tỏ trực tiếp, toàn diện và không che đậy và rằng tất cả những người trực tiếp hoặc gián tiếp gây ra thảm họa phải đối mặt với công lý.

Không sử dụng tiền bạc của quí vị cho lợi ích cá nhân (Người dịch: tức đưa hối lộ). Thay vào đó, hãy hành động có trách nhiệm và giúp đỡ những người dân thường mà hành động của quí vị đã đẩy họ đến bên bờ của sự hủy hoại.

Hãy chấm dứt những hành động tàn nhẫn của quí vị,

Hãy chấm dứt hủy diệt hành tinh của chúng ta!

Trân trọng,

Axel Köhler-Schnura

(Chủ tịch hội đồng quản trị)

Sarah Schneider

(Giám đốc điều hành)

Bản tiếng Anh: Open Letter to the Owner Family Wang