Bầu cử tổng thống Hoa Kỳ (bài 2)

Hà Tường Cát/(tổng hợp)

“Primary” và “caucus” là hai thể thức bầu cử sơ bộ, có cùng một mục đích, nhằm phân phối số đại biểu của tiểu bang cho các ứng cử viên, nghĩa là ấn định cho mỗi ứng cử viên được nhận bao nhiêu đại biểu ủng hộ mình tại đại hội đảng toàn quốc.

“Primary” là phổ thông bầu cử do chính quyền tổ chức cho cả hai đảng. Cử tri đến bỏ phiếu tại các địa điểm bầu cử công cộng như các cuộc bầu cử quen thuộc. Kết quả kiểm phiếu có thể biết không lâu sau khi phòng phiếu đóng cửa.

“Caucus” là lối bầu cử trong nội bộ m

Hà Tường Cát/(tổng hợp)

“Primary” và “caucus” là hai thể thức bầu cử sơ bộ, có cùng một mục đích, nhằm phân phối số đại biểu của tiểu bang cho các ứng cử viên, nghĩa là ấn định cho mỗi ứng cử viên được nhận bao nhiêu đại biểu ủng hộ mình tại đại hội đảng toàn quốc.

“Primary” là phổ thông bầu cử do chính quyền tổ chức cho cả hai đảng. Cử tri đến bỏ phiếu tại các địa điểm bầu cử công cộng như các cuộc bầu cử quen thuộc. Kết quả kiểm phiếu có thể biết không lâu sau khi phòng phiếu đóng cửa.

“Caucus” là lối bầu cử trong nội bộ mỗi đảng, thường do đảng tổ chức và chính quyền chỉ đóng vai trò giám sát. Cử tri không đi bầu tại các phòng phiếu mà được chia thành từng nhóm đến các địa điểm và thời điểm định sẵn như trường học, nhà thờ, hay tư gia, để cùng nhau họp bầu.

Sau khi nghe các ủng hộ viên vận động, cử tri bỏ phiếu kín hay bầu theo cách giơ tay. Kết quả ở các địa điểm họp bầu được gom lại để tính kết quả ở quận hạt, rồi sau đó tới tiểu bang. Vì thủ tục gián tiếp kéo dài này, kết quả đầy đủ của “caucus” thường chậm hơn so với “primary” trực tiếp .

Trước kia “caucus” là hình thức thông dụng nhất trong giai đoạn sơ cử. Ngày nay, chỉ còn 10 tiểu bang Alaska, Colorado, Hawaii, Kansas, Maine, Minnesota, Nevada, North Dakota, Wyoming, Iowa và ba lãnh thổ American Samoa, Guam, Virgin Islands áp dụng hình thức này.

Trên nguyên tắc căn bản, “caucus” cũng như “primary,” là những cuộc bầu cử dành riêng cho cử tri ghi danh trong mỗi đảng, được gọi là khép kín (closed caucus và closed primary).

Hầu hết trong số 13 tiểu bang và lãnh thổ tổ chức “caucus” theo thể thức “closed caucus.”

Còn “closed primary” chỉ áp dụng ở 13 tiểu bang Connecticut, Delaware, Florida, Kentucky, Maine, Nebraska, Nevada, New Jersey, New Mexico, New York, Oklahoma, Oregon, Pennsylvania, và South Dakota.

Ða số tiểu bang khác theo thể thức mở (open primary, hoặc open caucus). Ngoài ra còn những lối “primary” và “caucus” cải biến (modified), ví dụ semi-closed primary, semi-open primary, blanket primary... Những thể thức này cho phép cử tri không ghi danh đảng (độc lập), hoặc bất cứ cử tri nào đã ghi danh cũng có thể đi bầu và bỏ phiếu trong đảng khác nếu muốn.

Trong thực tế còn thêm nhiều phức tạp do quy định ở mỗi tiểu bang hay luật lệ của mỗi đảng, và thay đổi qua các kỳ bầu cử. Do đó, không thể nào giải thích chung toàn bộ ở đây được, mà chỉ có thể nói đầy đủ riêng với từng trường hợp cá biệt.

Hãy xét về hai kỳ bầu cử vừa qua, “caucus” ở Iowa và “primary” ở New Hampshire.

Iowa chỉ cho phép cử tri ghi danh đảng nào bầu trong đảng đó, nghĩa là “closed caucus.” Tuy nhiên lại không hoàn toàn là khép kín, vì cử tri có thể tuyên bố đổi đảng ngay trong ngày để được tham gia bầu cử.

Còn ở New Hampshire là semi-open, mở nửa chừng, không phải hoàn toàn mở. Cử tri không ghi danh đảng muốn đi bầu bên nào cũng được nhưng cử tri đã ghi danh đảng thì không được bầu ở đảng khác.

Hai cuộc bầu cử sơ bộ vào Thứ Bảy, 20 Tháng Hai này mới thật sự là mở hay đóng hoàn toàn, South Carolina là open primary và Nevada là closed caucus.

Nhưng dù bằng “primary” hoặc “caucus,” cái quan trọng hơn hết là những công thức khác nhau trong sự phân phối đại biểu cho các ứng cử viên. Ðiều này sẽ được giải thích trong bài tới.

http://www.nguoi-viet.com/absolutenm2/templates/viewarticlesNVO.aspx?articleid=222843&zoneid=403

ỗi đảng, thường do đảng tổ chức và chính quyền chỉ đóng vai trò giám sát. Cử tri không đi bầu tại các phòng phiếu mà được chia thành từng nhóm đến các địa điểm và thời điểm định sẵn như trường học, nhà thờ, hay tư gia, để cùng nhau họp bầu.

Sau khi nghe các ủng hộ viên vận động, cử tri bỏ phiếu kín hay bầu theo cách giơ tay. Kết quả ở các địa điểm họp bầu được gom lại để tính kết quả ở quận hạt, rồi sau đó tới tiểu bang. Vì thủ tục gián tiếp kéo dài này, kết quả đầy đủ của “caucus” thường chậm hơn so với “primary” trực tiếp .

Trước kia “caucus” là hình thức thông dụng nhất trong giai đoạn sơ cử. Ngày nay, chỉ còn 10 tiểu bang Alaska, Colorado, Hawaii, Kansas, Maine, Minnesota, Nevada, North Dakota, Wyoming, Iowa và ba lãnh thổ American Samoa, Guam, Virgin Islands áp dụng hình thức này.

Trên nguyên tắc căn bản, “caucus” cũng như “primary,” là những cuộc bầu cử dành riêng cho cử tri ghi danh trong mỗi đảng, được gọi là khép kín (closed caucus và closed primary).

Hầu hết trong số 13 tiểu bang và lãnh thổ tổ chức “caucus” theo thể thức “closed caucus.”

Còn “closed primary” chỉ áp dụng ở 13 tiểu bang Connecticut, Delaware, Florida, Kentucky, Maine, Nebraska, Nevada, New Jersey, New Mexico, New York, Oklahoma, Oregon, Pennsylvania, và South Dakota.

Ða số tiểu bang khác theo thể thức mở (open primary, hoặc open caucus). Ngoài ra còn những lối “primary” và “caucus” cải biến (modified), ví dụ semi-closed primary, semi-open primary, blanket primary... Những thể thức này cho phép cử tri không ghi danh đảng (độc lập), hoặc bất cứ cử tri nào đã ghi danh cũng có thể đi bầu và bỏ phiếu trong đảng khác nếu muốn.

Trong thực tế còn thêm nhiều phức tạp do quy định ở mỗi tiểu bang hay luật lệ của mỗi đảng, và thay đổi qua các kỳ bầu cử. Do đó, không thể nào giải thích chung toàn bộ ở đây được, mà chỉ có thể nói đầy đủ riêng với từng trường hợp cá biệt.

Hãy xét về hai kỳ bầu cử vừa qua, “caucus” ở Iowa và “primary” ở New Hampshire.

Iowa chỉ cho phép cử tri ghi danh đảng nào bầu trong đảng đó, nghĩa là “closed caucus.” Tuy nhiên lại không hoàn toàn là khép kín, vì cử tri có thể tuyên bố đổi đảng ngay trong ngày để được tham gia bầu cử.

Còn ở New Hampshire là semi-open, mở nửa chừng, không phải hoàn toàn mở. Cử tri không ghi danh đảng muốn đi bầu bên nào cũng được nhưng cử tri đã ghi danh đảng thì không được bầu ở đảng khác.

Hai cuộc bầu cử sơ bộ vào Thứ Bảy, 20 Tháng Hai này mới thật sự là mở hay đóng hoàn toàn, South Carolina là open primary và Nevada là closed caucus.

Nhưng dù bằng “primary” hoặc “caucus,” cái quan trọng hơn hết là những công thức khác nhau trong sự phân phối đại biểu cho các ứng cử viên. Ðiều này sẽ được giải thích trong bài tới.

http://www.nguoi-viet.com/absolutenm2/templates/viewarticlesNVO.aspx?articleid=222843&zoneid=403