Những tấm biển hình
chữ nhật nhỏ, trông đơn giản.
Trong tấm biển kim loại
là dòng thông tin về tên, ngày sinh và nghề nghiệp: kỹ thuật viên phát thanh,
phóng viên, sinh viên. Tiếp đến là ngày bị bắt
và xử tử.
Được gắn trên các tòa
nhà trên toàn nước Nga, các tấm biển này đang dần dựng lại ký ức về vài trăm
ngàn nạn nhân bị đàn áp chính trị trong thời Joseph Stalin.
Sáng kiến của một
nhóm các nhà hoạt động cũng là thách thức trực tiếp trước số lượng ngày càng
đông người Nga coi nhà lãnh đạo thời Xô-viết này là một ánh sáng soi đường dẫn
lối. Gần đây, khi những tấm
biển cuối cùng được gắn lên căn nhà ở trung tâm Moscow, một nhóm nhỏ đã tới chứng
kiến.
Dưới thời Stalin, hàng trăm ngàn người đã bị khép tội 'phản cách
mạng'
Olga đã mang theo tấm
ảnh chụp đen trắng ông mình, Mikhail Solonino. Vị giáo sư đại học chuyên ngành
ngôn ngữ này đã bị bắt hồi tháng 10/1935 và bị quy kết là "kẻ thù của nhân
dân".
Ông bị xử tử tại trại
cải tạo Karlag hai năm sau đó.
"Hôm nay ông được
ghi nhận điều lẽ ra đã phải được ghi nhận từ lâu," Olga nói trong lúc
nhìn tấm biển khiêm tốn được gắn lên nơi từng là căn nhà của ông mình.
Dự án Địa chỉ Cuối
cùng đã nhận được hơn 1.000 đơn yêu cầu gắn biển cho những người bị thanh trừng
dưới thời Stalin, những người đã bị Stalin coi là kẻ phản bội.
Tuy nhiên, việc dùng
khoan điện để gắn các tấm biển lên tường không phải là chuyện lúc nào cũng
suôn sẻ.
"Mọi người nói với
chúng tôi là họ không muốn căn nhà của họ biến thành nghĩa trang, và các tấm biển
gắn lên trông rất phiền lòng," Sergei Parkhomenko, người đưa ra sáng kiến
này, giải thích.
"Họ không muốn để
con cái họ nhìn thấy, bởi trông các tấm biển quá đau buồn. Nhưng những người
chúng tôi tưởng niệm không phải chỉ toàn các nạn nhân tầm cỡ. Họ chỉ là những
người bình thường."
Đợt thanh trừng lên tới
đỉnh điểm điên cuồng hồi 1937 và 1938.
Cùng với các đảng
viên Cộng sản, nhiều công nhân làm việc trong nhà máy, các nghệ sỹ và thậm
chí cả những người phụ nữ ở nhà nội trợ nằm trong số đông đảo những người bị cầm
tù hoặc bị giết chết do "phản cách mạng".
Chính phủ Nga đang
đưa ra chính sách mới nhằm tưởng nhớ các nạn nhân đợt thanh trừng chính trị
này.
Các văn bản bước đầu
nêu rõ ra là việc "tiếp tục biện hộ" hoặc bác bỏ lịch sử là điều
"không thể chấp nhận" và một đài tưởng niệm quốc gia dự kiến sẽ được
dựng lên.
Tuy nhiên, các cuộc
thăm dò dư luận gần đây cho thấy ngày càng có nhiều người Nga coi Stalin như
"một nhà quản lý hiệu quả", một anh hùng chiến tranh, thay vì là một
kẻ bạo chúa.
Nguồn: BBC Tiếng Việt
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét