26/09/1945: Lính Mỹ đầu tiên chết tại Việt Nam

Nguyễn Thị Kim Phụng 

    

Nguồn: First American soldier killed in Vietnam, History.com

 

Ngày 23/09/1945, Trung tá Peter Dewey, một sĩ quan quân đội Mỹ thuộc Cục Tình báo Chiến lược (Office of Strategic Services – OSS) tại Việt Nam, đã bị bắn và thiệt mạng tại Sài Gòn. Dewey là người đứng đầu một nhóm bảy sĩ quan được gửi đến Việt Nam để tìm kiếm một phi công người Mỹ đang mất tích, đồng thời thu thập thông tin về tình hình Việt Nam sau khi Nhật đầu hàng Đồng Minh.

Theo quy định của Hội nghị Potsdam, quân Anh đã được giao nhiệm vụ giải giáp quân Nhật ở phía nam vĩ tuyến 16. Tuy nhiên, khi Nhật đầu hàng thì Hồ Chí Minh và Việt Minh đã tuyên bố họ là chính phủ hợp pháp của Việt Nam. Điều này khiến các quan chức thực dân Pháp và lính Pháp còn ở Việt Nam – khi đó đã bị tước vũ khí và bị quân Nhật giam cầm – vô cùng tức giận. Họ thúc giục Thiếu tướng Anh Douglas D. Gracey đến giúp họ giành lại quyền kiểm soát. Gracey, vốn không thích Việt Minh hay mục tiêu của họ, đã tái vũ trang cho 1.400 lính Pháp nhằm giúp quân đội của ông duy trì trật tự. Ngày hôm sau, lực lượng này đã đuổi Việt Minh ra khỏi những công sở họ vừa mới chiếm được.

Còn Dewey lại đồng cảm với Việt Minh, nhiều người trong số họ là những người theo chủ nghĩa dân tộc, là những người không muốn quay trở lại chế độ thực dân Pháp. Sĩ quan Mỹ này đã là một người thẳng thắn, ông hay nổi giận với Gracey, nên cuối cùng vị tướng người Anh đã ra lệnh cho ông rời khỏi Đông Dương.

Trên đường ra sân bay cùng một sĩ quan OSS, Đại úy Henry Bluechel, Dewey đã từ chối dừng lại khi bị ba người lính Việt Minh cản đường. Ông đã hét lên với họ bằng tiếng Pháp và họ đã nổ súng, giết chết Dewey ngay lập tức. Bluechel thì không bị thương và đã nhanh chấn trốn thoát. Sau đó, người ta đã xác định rằng Việt Minh bắn Dewey vì nghĩ ông là người Pháp. Và ông trở thành người đầu tiên trong số gần 59.000 người Mỹ thiệt mạng tại Việt Nam.

Nguồn:

http://nghiencuuquocte.org/