Đối thoại Shangri-La và chủ đề Biển Đông

Hồng Nga viết từ Đối thoại Shangri-La 15 ở Singapore 

 

 Đối thoại Shangri-La bước vào năm thứ 15

Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam Ngô Xuân Lịch hủy tham gia diễn đàn an ninh khu vực Đối thoại Shangri-La vào phút chót, hiện chưa rõ lý do. Thay vào ông, Thứ trưởng Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh dẫn đầu đoàn Việt Nam và sẽ có bài tham luận vào ngày Chủ nhật 5/6.

Đây là năm thứ hai Việt Nam cử cấp thứ trưởng tham gia diễn đàn thường niên do Viện Nghiên cứu chiến lược quốc tế (IISS), trụ sở chính tại London, tổ chức.

Đối thoại Shangri-La, bước vào năm thứ 15, được cho là hội nghi quan trọng về an ninh, nơi giới chức quốc phòng cao cấp của các nước có thể thảo luận và đối thoại trong môi trường không chính thức.

Tuy nhiên nhiều năm nay, diễn đàn này nóng lên vì tuyên bố nhiều khi cứng rắn của các bên, thí dụ trong vấn đề Biển Đông.

Mỹ-Trung tiếp tục đối đầu?

Ngoại trừ một năm Bắc Kinh điều bộ trưởng Quốc phòng tham gia hội nghị (Bộ trưởng Lương Quang Liệt năm 2011), trưởng đoàn Trung Quốc các năm là cấp Phó Tổng tham mưu trưởng.

Năm nay, cũng giống như năm ngoái, đó là Đô đốc Tôn Kiến Quốc.

Một trong các lý do là Bắc Kinh muốn giảm nhẹ tầm quan trọng của diễn đàn an ninh mà họ cho là luôn bị Hoa Kỳ thống lĩnh.

Hoàn Cầu Thời báo của Đảng Cộng sản Trung Quốc trong bài xã luận sáng thứ Sáu 3/6 nói “không có gì lạ là Mỹ lại cầm đầu cuộc họp” tại Singapore lần này.

Còn hơn thế, vào buổi sáng trước khi Đối thoại Shangri-La mở màn, Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Ashton Carter và người đồng nhiệm Singapore Ng Eng Hen đã có chuyến bay thị sát ngoài Biển Đông trên máy bay do thám P8 của Hoa Kỳ.

Hành động này được cho là nhắm vào Trung Quốc, cũng giống như ‘phép thử’ nhắm vào Washington mà Bắc Kinh đưa ra ngay trước hội nghị khi tung tin sắp thiết lập Vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) ở Biển Đông.

Liệu các động thái này có làm diễn đàn an ninh khu vực lần này nóng lên hay không?

Chủ nhật 5/6 này, Mỹ-Trung sẽ có vòng Đối thoại Chiến lược-Kinh tế cấp bộ trưởng thường niên.

Trước các cuộc họp chính thức, giới quan sát cho rằng Hoa Kỳ muốn tăng áp lực để làm đòn bẩy thế nhưng Trung Quốc sẽ không để cuốn theo áp lực của Hoa Kỳ.

Không phải ngẫu nhiên mà một trong các chủ đề trên nghị trình của Đối thoại Shangri-La lần này là ‘quản lý cạnh tranh’.

Ngay trước thềm hội nghị, Đại tá Chu Ba từ Trung tâm Quan hệ Quốc phòng Trung-Mỹ thuộc Học viện Khoa học Quân sự Trung Quốc trong một bài viết đã cảnh báo rằng mấu chốt của quan hệ Mỹ-Trung là ‘quản lý bất đồng’.

 

Thứ trưởng Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh dẫn đầu đoàn Việt Nam

Đối thoại Shangri-La diễn ra ngay trước khi Tòa trọng tài quốc tế đưa ra phán quyết được trông đợi là sẽ bất lợi cho Bắc Kinh về vụ kiện của Philippines đối với yêu sách chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông.

Trung Quốc nhiều lần tuyên bố không tham gia vụ kiện và do đó sẽ nỗ lực không để hội nghị bàn luận quá nhiều về các vấn đề pháp lý liên quan Biển Đông mà nước này gọi là Nam Hải.

Hoạt động của đoàn Việt Nam

Ngược lại với Trung Quốc, Biển Đông là một trong các chủ đề quan tâm chính của Việt Nam tại các diễn đàn an ninh quốc tế.

Các cấp cao nhất của Việt Nam đều từng có phát biểu nêu quan tâm và quan ngại về căng thẳng liên quan trực tiếp quyền lợi của Việt Nam tại vùng biển này.

Người ta trông đợi trưởng đoàn Việt Nam lần này sẽ nói gì trong bài phát biểu của mình.

Bên cạnh ông Nguyễn Chí Vịnh, Thượng tướng Võ Văn Tuấn, Phó Tổng tham mưu trưởng Quân đội Nhân dân Việt Nam, cũng có mặt tại Shangri-La.

Đặc biệt lần đầu tiên, Việt Nam cử lãnh đạo công an tham gia hội nghị, chứng tỏ chủ đề Biển Đông không chỉ là trách nhiệm của quân đội. Thứ trưởng Bộ Công an Bùi Văn Nam sẽ đọc tham luận trong phiên họp kín về “Quản trị căng thẳng ở Biển Đông”.

Đoàn Việt Nam có các tiếp xúc song phương với quan chức quốc phòng Hoa Kỳ, Singapore, Australia, New Zealand, Trung Quốc, Canada, Anh, Ý, Nhật Bản, Philippines và lãnh đạo một số tập đoàn quốc phòng.

Đối thoại Shangri-La là gì?

Diễn đàn an ninh khu vực mang tên Đối thoại Shangri-La bắt đầu từ năm 2002 dưới sự chủ trì của Việt Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS) và Chính phủ Singapore.

Hội nghị này mang tên của khách sạn nơi các cuộc gặp diễn ra.

Đối thoại Shangri-La tổ chức hàng năm, năm nay là lần thứ 15. Nó quy tụ quan chức quốc phòng cao cấp từ 28 quốc gia châu Á và Thái Bình Dương để thảo luận về các vấn đề an ninh khu vực trong bối cảnh không chính thức.

Một số quốc gia không nằm trong khu vực nhưng quan tâm chủ đề an ninh châu Á-Thái Bình Dương cũng tham gia hội nghị.

Những ai tham gia hội nghị lần này?

Hoa Kỳ, Canada, Pháp, Ấn Độ, Indonesia, Ý, Nhật, Hàn Quốc, Malaysia, New Zealand và Singapore tham gia ở cấp bộ trưởng.

Trung Quốc cử Phó Tổng tham mưu trưởng, Đô đốc Tôn Kiến Quốc.

Trưởng đoàn Việt Nam là Thứ trưởng, Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh.

Thủ tướng Thái Lan Prayuth Chan-ocha sẽ có bài phát biểu chủ đạo (keynote speech) vào tối thứ Sáu 3/6.

Các chủ đề chính tại Đối thoại Shangri-La 15

    Khủng hoảng hạt nhân Bắc Triều Tiên

    Căng thẳng Biển Đông

    An ninh liên quan di dân, an ninh mạng, chống khủng bố và hợp tác quốc phòng

http://www.bbc.com/vietnamese/vietnam/2016/06/160603_shangri_la_south_china_sea