17/01/1972: Nixon cảnh báo TT Thiệu về đàm phán hòa bình

 Biên dịch: Nguyễn Huy Hoàng

 Nguồn: “Nixon threatens President Thieu,” History.com (truy cập ngày 16/01/2015).

Tổng thống Nixon và Nguyễn Văn Thiệu bắt tay nhau sau một thông cáo chung tại San Clemente tháng 4 năm 1973 © AP Photo

Vào ngày này năm 1972, Tổng thống Mỹ Richard Nixon đã cảnh báo Tổng thống Việt Nam Cộng Hòa Nguyễn Văn Thiệu trong một bức thư cá nhân rằng việc ông Thiệu từ chối ký bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào đã được đàm phán sẽ khiến Mỹ không thể tiếp tục viện trợ cho miền Nam Việt Nam.

Cố vấn An ninh Quốc gia Henry Kissinger của Nixon đã làm việc sau hậu trường trong các cuộc đàm phán bí mật với đại diện Bắc Việt ở Paris để đạt được một giải pháp kết thúc chiến tranh. Tuy nhiên, ông Thiệu đã cương quyết từ chối thảo luận mọi đề xuất hòa bình trong đó công nhận Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam như một bên tham gia khả dĩ trong giải pháp chính trị hậu chiến tại Nam Việt Nam.

Trên thực tế, các cuộc đàm phán bí mật đã không thành vì Bắc Việt đã phát động một cuộc tiến công lớn vào miền Nam Việt Nam vào tháng 5 năm 1972. Với sự giúp đỡ của không quân Mỹ và các cố vấn trên thực địa, Việt Nam Cộng Hòa đã phòng thủ được trước các cuộc tấn công của Bắc Việt, và đến tháng 12 Kissinger và phái đoàn Bắc Việt đã trở lại Paris đàm phán và tiến gần đến một thỏa thuận.

Một trong những yêu cầu của Tổng thống Thiệu là toàn bộ quân đội Bắc Việt phải rút khỏi miền Nam Việt Nam trước khi ông đồng ý với bất kỳ giải pháp hòa bình nào. Phái đoàn Bắc Việt đã rút khỏi đàm phán để phản đối. Đáp lại, Tổng thống Nixon phát động Chiến dịch Linebacker II (tức sự kiện Điện Biên Phủ trên không theo cách gọi của Việt Nam), một chiến dịch ném bom lớn vào Hà Nội để buộc Bắc Việt trở lại bàn đàm phán.

Sau 11 ngày ném bom dữ dội, Hà Nội đồng ý trở lại đàm phán ở Paris. Khi Kissinger và Lê Đức Thọ, nhà đàm phán chính của Bắc Việt, gặp lại vào đầu tháng 1 năm 1973, họ nhanh chóng tìm được một giải pháp. Hiệp định Paris được ký vào ngày 23 và một lệnh ngừng bắn bắt đầu có hiệu lực 5 ngày sau đó.

Một lần nữa, ông Thiệu từ chối ký Hiệp định Paris, nhưng Nixon hứa hẹn sẽ giúp Việt Nam Cộng Hòa nếu phía cộng sản vi phạm các điều khoản của hiệp ước hòa bình, và Thiệu đã đồng ý ký. Không may cho ông Thiệu và Nam Việt Nam, Nixon đã buộc phải từ chức do vụ bê bối Watergate vào tháng 8 năm 1974, và Mỹ đã không viện trợ khi Bắc Việt phát động một cuộc tổng tấn công vào tháng 3 năm 1975. Việt Nam Cộng Hòa sụp đổ sau 55 ngày.

Nguồn: “Nixon threatens President Thieu,” History.com (truy cập ngày 16/01/2015).

http://nghiencuuquocte.org/2016/01/17/nixon-canh-bao-tt-thieu-ve-dam-phan-hoa-binh/#more-13739