Kỵ binh: Nét đặc sắc của Vệ Binh Cộng Hòa Pháp

Thùy Dương

Lính Vệ Binh Cộng Hòa Pháp trước Điện Elysée (phủ tổng thống Pháp) tại Paris. Ảnh chụp ngày 28/08/2017.LUDOVIC MARIN / AFP

Đội Vệ Binh Cộng Hòa Pháp, trước đây là Vệ Binh Paris, được thành năm 1666 dưới thời vua Louis XIV. Vào thời kỳ đó, 120 kỵ binh của đội Vệ Binh Paris chuyên làm nhiệm vụ bảo vệ nhà vua, bảo vệ thủ đô Paris cũng như dân chúng sống trong thành phố. Dưới thời hoàng đế Bonaparte, vào đầu thế kỷ XIX, đội Vệ Binh Paris trở thành một đơn vị của quân đội Pháp và tham gia công cuộc chinh phục châu Âu.

Giờ đây, Vệ Binh Cộng Hòa có hai trung đoàn bộ binh, trong đó có một đội xe moto, một đội quân nhạc, dàn đồng ca, thêm vào đó có một trung đoàn kỵ binh. Quân số tổng cộng của Vệ Binh Cộng Hòa là 3.000 người.

Pháp là nước mà các nghi lễ quân đội đã ăn sâu bám rễ và trở thành truyền thống quốc gia. Vì thế, Vệ Binh Cộng Hòa có nhiệm vụ thực hiện các nghi thức, lễ nghi quân đội cấp nhà nước, tại các sự kiện có sự hiện diện của tổng thống Pháp hoặc các nguyên thủ nước ngoài. Đội nhạc và đội kỵ binh của Vệ Binh Cộng hòa đặc biệt có vai trò quan trọng trong các buổi lễ chính thức như lễ diễu binh chào mừng ngày Quốc Khánh Pháp 14/07 trên đại lộ Champs-Elysées. Họ cũng có nhiệm vụ thực hiện nghi lễ tôn vinh chủ tịch Hạ Viện và Thượng Viện vào mỗi phiên họp của Hạ Viện và Thượng Viện. 

 

Lính Vệ Binh Cộng Hòa đứng gác trong một sự kiện ngoại giao được tổ chức tại điện Elysée, ngày 10/04/2017.LIONEL BONAVENTURE / AFP

Vệ Binh Cộng Hòa cũng có nhiệm vụ bảo đảm an ninh cho phủ tổng thống, phủ thủ tướng, trụ sở Hạ viện và Thượng Viện, trụ sở Hội đồng bảo hiến, trụ sở các cơ quan chính phủ như bộ Nội Vụ, bộ Tư Pháp, bộ Ngoại Giao, bộ Quốc Phòng, tòa án Paris … Trong một số tình huống đặc biệt, Vệ Binh Cộng Hòa được huy động làm nhiệm vụ tăng cường bảo vệ đại sứ quán Pháp tại nước ngoài. Nhiệm vụ bảo vệ an ninh được 900 binh lính đảm bảo mỗi ngày, trong đó có những lính bắn tỉa thiện xạ được đơn vị đặc nhiệm GIGN của quân đội Pháp sát hạch hàng năm. 

Nhiệm vụ thứ ba của Vệ Binh Cộng Hòa là bảo đảm an ninh tại các nơi công cộng, quanh các sân vận động, trên đường phố, tại các khu trung tâm có đông khách du lịch … Vệ Binh Cộng Hòa có bảy trung đội chuyên làm nhiệm vụ truy tìm, khám xét nơi ở của các đối tượng đặc biệt nguy hiểm, hộ tống các tù nhân đặc biệt … Các lính lái moto của Vệ Binh Cộng Hòa thực hiện nhiều chuyến tháp tùng, hộ tống nguy hiểm, đảm bảo an ninh trong các giải đua xe đạp, trong đó phải kể tới giải đua xe đạp Vòng Quanh Nước Pháp kể từ năm 1953. Nhiệm vụ an ninh còn có sự góp mặt của khoảng 40 kỵ binh, được đặt dưới sự chỉ huy của sở Cảnh Sát Paris.

Ngoài ra, với uy tín của mình, Vệ Binh Cộng Hòa còn được nhiều nước mời ký kết đào tạo kỵ binh hoặc các hỗ trợ thành lập các đơn vị kỵ binh cho các nước này.

Đội kỵ binh của Vệ Binh Cộng Hòa

Trung đoàn kỵ binh của Vệ Binh Cộng Hòa là đơn vị non trẻ nhất trong quân đội Pháp, nhưng lại là đội kỵ binh lớn nhất thế giới, với tổng cộng 480 chú ngựa. Ngoài 3 đơn vị kỵ binh (mỗi đơn vị có 3 sĩ quan và 115 hạ sĩ quan), một trung tâm huấn luyện, một đội kèn trống, một đơn vị bác sĩ thú y, một đơn vị thợ bịt móng ngựa và các xưởng nghề truyền thống : xưởng may đo trang phục, xưởng chế tạo vũ khí và xưởng chế tạo yên ngựa. 

Nói về nhiệm vụ của kỵ binh, Trung tá Philippe Delapierre, chỉ huy trưởng trung đoàn kỵ binh giới thiệu : « Trung đoàn kỵ binh của Vệ Binh Cộng Hòa là trung đoàn được thành lập sau cùng trong quân đội Pháp. Kỵ binh có hai nhiệm vụ. Nhiệm vụ được biết đến nhiều nhất là thực hiện nghi thức lễ tân với đoàn hộ tống bằng ngựa. Mang tính biểu tượng lớn nhất là đoàn hộ tống trong lễ Quốc Khánh Pháp 14/07 với 240 kỵ binh hộ tống tổng thống trên đại lộ Champs-Elysées. Nhưng một nhiệm vụ khác, nhiệm vụ quan trọng nhất của đội kỵ binh là bảo vệ an ninh công cộng : đi tuần tra bằng ngựa trong thành phố Paris hoặc ở bất cứ nơi đâu trên lãnh thổ nước Pháp. Chẳng hạn ở giải vô địch bóng đá châu Âu tháng Sáu 2016, chúng tôi chia thành nhiều nhóm, bảo vệ nơi ăn ở hay tập luyện của nhiều đội tuyển và bảo vệ khu vực fanzone ở quảng trường Champs de Mars. » 

Xưa kia, đội kỵ binh thường hoạt động ở nông thôn, nhưng nay họ lại hoạt động chủ yếu ở thành thị. Tại Paris, nhiều nhóm kỵ binh làm nhiệm vụ tuần tra, bảo vệ an ninh cho người dân Pháp và du khách quốc tế trước nạn trộm cắp, móc túi, cướp giật, bán hàng rong trái phép trên phố, buôn bán ma túy, tuần tra quanh các nơi diễn ra các sự kiện văn hóa - thể thao tập trung đông người, và đặc biệt là khi Pháp tổ chức các sự kiện quốc tế quy mô lớn như thượng đỉnh G8, thượng đỉnh G20, giải vô địch bóng đá thế giới, giải vô địch bóng đá châu Âu. Các kỵ binh cũng tham gia các hoạt động ở những nơi mà ngựa có ưu thế hơn xe cơ giới, chẳng hạn đi tìm kiếm người mất tích trong rừng. Tổng cộng, đội kỵ binh thực hiện mỗi năm hơn 12.000 chuyến đi tuần tra. Ngoài ra, đội kỵ binh còn thực hiện các nghi thức lễ tân, tổng cộng khoảng 500 lần, tại phủ tổng thống, phủ thủ tướng, trụ sở Quốc Hội … và trong các buổi đón tiếp các nguyên thủ nước ngoài.

 

Kỵ binh của Vệ Binh Cộng Hòa Pháp đi diễn binh qua Khải Hoàn Môn, nhân ngày Quốc Khánh 14/07/2017. Etienne Laurent/PoolReuters

Ngựa của Vệ Binh Cộng Hòa là những con ngựa đẹp nhất, có giá nhất được tuyển chọn trong toàn nước Pháp. Để được tuyển vào bầy ngựa của Vệ Binh Cộng Hòa, những con ngựa phải cao to, ít nhất là cao 1,65m, để các kỵ binh có thể nhìn bao quát toàn cảnh xung quanh. Chúng cũng phải vạm vỡ, xương chân phải to, chắc khỏe để chở được các kỵ binh và thậm chí là thêm các nhạc cụ nặng có khi tới 25-30 cân. Và để có đủ khả năng thực hiện các nhiệm vụ an ninh và nghi thức lễ tân, các kỵ binh và cả những chú ngựa phải tập luyện 4-6 tháng trong các trung tâm huấn luyện. 

Anh Olivier Laurendin, phụ trách nhóm « vực ngựa » giải thích : « Thường thì các con ngựa được Vệ Binh Cộng Hòa mua khi chúng mới 3 tuổi. Chúng tôi huấn luyện ngựa trong khoảng 6 tháng. Chúng tôi tập cho ngựa đeo yên, tập cho chúng để kỵ binh cưỡi trên lưng. Cần tập cho những chú ngựa này thuần tính và huấn luyện chúng thành những chú ngựa biết đi diễu hành trên đại lộ Champs Elysées. »

Trung tâm huấn luyện ngựa của Vệ Binh Cộng Hòa được đặt tại vùng Saint-Germain-en-Laye, ngoại ô Paris. Trong khóa huấn luyện, các học viên phải tập luyện mỗi ngày 1 giờ, mỗi tuần 5 ngày với ngựa, theo các bài tập giả định tình huống, chẳng hạn tập bắn thật nhanh và chuẩn xác khi đang cưỡi ngựa rồi sau đó khẩn trường rời đi ẩn náu hoặc chuyển sang mục tiêu khác. Huấn luyện viên Laurent Veillas giải thích các chú ngựa phải tập làm quen để không sợ khói, không sợ tiếng ồn, tiếng súng và làm quen với hoạt động theo nhóm để phát huy sức mạnh của cả đội. Ngoài ra, học viên còn phải tập giao tiếp với các chú ngựa. Theo huấn luyện viên Laurent Veillas: "Về bản chất tự nhiên, ngựa hay bỏ chạy. Cứ sợ là chúng bỏ chạy. Ngựa không phải loài săn mồi, vì thế phải tập cho chúng biết chiến đấu với các buổi tập đều đặn, từng bước, từng bước một". 

Thường thì mỗi kỵ binh được giao phụ trách một chú ngựa riêng của mình và gắn bó với chú ngựa đó cho tới khi chú ngựa về hưu. Các chú ngựa có thể phục vụ Vệ Binh Cộng Hòa tới 15-16 năm. Khi về hưu, các chú ngựa lại được đưa về chăm sóc tại một trại ngựa riêng ở nông thôn. 

Mặc dù Vệ Binh Cộng Hòa có một dàn nhạc, nhưng đội kỵ binh cũng có riêng đội kèn trống gồm 52 người. Như vậy là các nhạc sĩ - kỵ binh vừa phải biết chơi nhạc cụ như kèn, trống …, vừa phải cưỡi ngựa thuần thục. Còn các chú ngựa thì đương nhiên cũng phải tập luyện để làm quen với những tiếng kèn, tiếng trống vang lên ngay bên tai. Đây là một trong số ít ỏi các đội kỵ binh chơi nhạc trên toàn thế giới. 

 

Đội Vệ Binh trong lễ diễn binh mừng Quốc Khánh trên đại lộ Champs-Elysées, Paris, ngày 14/07/2017.Reuters

Trong những năm gần đây, có nhiều tranh luận về việc có nên duy trì đội kèn trống của kỵ binh hay không. Theo một báo cáo của Thẩm Kế Viện, Vệ Binh Cộng Hòa đã tiêu tốn quá nhiều ngân sách. Đội kèn trống của kỵ binh bị chỉ trích là chỉ thực viện nhiệm vụ nghi thức, nhưng nhiều người Pháp tin rằng đội kèn trống của kỵ binh sẽ không bị giải thể, vì đó là một biểu tượng cho các nghi thức lễ tân của Pháp. Không ai có thể tưởng tượng một ngày lễ Quốc Khánh 14/07 mà lại thiếu vắng lính Vệ Binh Cộng Hòa nói chung và đội kèn trống của kỵ binh nói riêng.