Moon có thể đưa Trump gặp Kim

Ngô Nhân Dụng

Tổng Thống Donald Trump đang bận rộn việc bãi chức giám đốc Cơ Quan Ðiều Tra Liên Bang (FBI), cho nên chắc chưa có thời giờ nghĩ đến kết quả hai cuộc bầu cử tổng thống ở Pháp và Nam Hàn. Dân hai nước đã chọn những người lãnh đạo không như ý ông Trump muốn. Ở Pháp, các ông Trump và Putin đều thích bà Le Pen, đối thủ của ông Macron mới thắng lớn. Còn ở Nam Hàn thì người đắc cử, tân Tổng Thống Moon Jae-in, đã từng nhiều lần nói ngược lại ông Trump, từ chuyện liên minh giữa hai nước đến chính sách về Bắc Hàn.

Ông Moon Jae-in lên ngôi tổng thống nhờ một phong trào đòi dân chủ tự do mới của dân chúng Nam Hàn. Lần thứ ba, giới thanh niên nổi lên đòi thay đổi chính quyền và đòi xã hội phải thể hiện tự do dân chủ đầy đủ hơn. Ðây là lần đầu tiên quốc gia này tổ chức bầu cử bất thường chọn một tổng thống mới. Ông Moon thắng số phiếu trên 40% gần gấp đôi hai người về thứ nhì và thứ ba, mỗi người được hơn 20%.

Trong thời gian Nam Hàn đang lo tranh cử thì chính phủ Mỹ gần như không quan tâm đến quốc gia đồng minh quan trọng này. Tổng Thống Donald Trump nói rất nhiều đến bom nguyên tử của Bắc Hàn và ông liên hệ mật thiết với Trung Cộng để lo giải quyết vấn đề này. Nhưng hầu như ông không thấy cần tham khảo ý kiến một người Nam Hàn nào, đang tại chức hay đang tranh cử. Ông Trump nhiều lần lên tiếng đe dọa “xử” Kim Jong Un. Sau đó, ông lại ngỏ ý “hân hạnh” được gặp Un, trong “hoàn cảnh thích hợp.” Ông không nhắc câu nào với quốc gia đồng minh ở phía Nam bán đảo Triều Tiên. Ðiều đáng ngạc nhiên nhất là ông tổng thống Mỹ tuyên bố, với nhật báo Wall Street Journal, rằng sau khi được nghe Tập Cận Bình giảng về lịch sử Trung Quốc, Hàn Quốc trong 10 phút, ông mới biết rằng Hàn Quốc xưa kia thuộc… Trung Quốc! Dân Nam Hàn và giới lãnh đạo chính trị chắc phải bất bình.

Trong thời gian Ðại Hàn đang lo tranh cử, ông Trump còn tuyên bố chính phủ Nam Hàn sẽ phải trả tiền cả hệ thống “hỏa tiễn phòng thủ” THAAD để chống hỏa tiễn của miền Bắc, mà quân đội Mỹ đang thiết lập ở Nam Hàn – mặc dù Trung Cộng ồn ào phản đối. Nhưng sau đó, Bộ Quốc Phòng Mỹ đã cải chính, nói rằng chính phủ Mỹ sẽ chi trả hết, dân Nam Hàn khỏi lo!

Ông Moon đã gián tiếp trả lời ông Trump. Trong một bài diễn văn tranh cử, ông Moon Jae-in đã nhắc đến gần 30 ngàn quân nhân Mỹ đang đóng ở Nam Hàn. Ông nói rằng sự hiện diện của họ “không chỉ quan trọng đối với an ninh của chúng ta, mà còn do nhu cầu chiến lược toàn cầu của nước Mỹ nữa!” Ông cũng phát biểu trên YouTube rằng Ðại Hàn Dân Quốc sẽ phải đóng vai trò tích cực hơn trong việc buộc Bắc Hàn ngưng thử bom nguyên tử, “chúng ta không thể cứ ngồi im coi nước Mỹ và Trung Quốc nói chuyện với nhau.”

Chắc đa số cử tri Nam Hàn đồng ý. Họ sẽ là nạn nhân trực tiếp nếu chiến tranh xảy ra. Giàn đại pháo và hỏa tiễn của Bắc Hàn lúc nào cũng sẵn sàng đổ lửa xuống thủ đô Hán Thành trong mấy phút, tiêu diệt hàng triệu, hay hàng chục triệu người. Dân Nam Hàn không thể chấp nhận vai trò “khán giả!”

Nhưng nếu không muốn ngồi “chầu rìa” coi hai nước lớn bàn về sinh mạng mình thì Nam Hàn có thể làm gì? Ông Moon Jae-in, 64 tuổi, đã chuẩn bị: Ông nói sẵn sàng gặp Kim Jong Un (33 tuổi) để nói chuyện trực tiếp. Hiểu ngầm là: Không cần hai nước đàn anh ngồi cầm trịch và mách nước! Ông Moon Jae-in từng làm việc cho cố Tổng Thống Lư Vũ Huyền (Roh Moo-Hyun), người chủ trương hai miền Nam Bắc Cao Ly cần nói chuyện trực tiếp. Cố Tổng Thống Kim Ðại Trọng đã mở đầu chính sách “ánh mặt trời” này, được hai ông theo đuổi từ năm 1998 đến 2008.

Trong thời gian tranh cử, Moon Jae-in đã lên án kịch liệt “chế độ Cộng Sản bạo tàn” Bắc Triều Tiên; nhưng ông vẫn kêu gọi Nam Hàn phải “bao dung, đùm bọc đồng bào miền Bắc để có ngày thống nhất trong hòa bình. “Muốn vậy,” ông nói, “chúng ta phải nói chuyện với Kim Jong Un, người đang cầm đầu họ.”

Ông Moon nói rằng, “Mục đích việc phong tỏa kinh tế Bắc Hàn là bắt Kim Jong Un phải ngồi vào bàn hội nghị.” Ý kiến này khác ông Trump. Trump coi mục đích phong tỏa nhằm bắt họ Kim phải chấm dứt thí nghiệm và tiêu hủy kho vũ khí nguyên tử. Hai ý kiến hoàn toàn trái ngược với nhau. Ðối với ông Moon, nếu Kim Jong Un chịu ngồi xuống họp thì có thể bắt đầu giảm bớt vòng đai phong tỏa. Một miếng mồi ông Moon đưa ra dụ Un là mở lại khu công nghiệp Kaesong (Khai Thành), nơi các xí nghiệp Nam Hàn cộng tác với doanh nghiệp nhà nước của chính quyền Cộng Sản. Ðặc khu sản xuất này đã bị cựu Tổng Thống Park Geun Hye chấm dứt năm ngoái để phản đối Bắc Hàn thử bom nguyên tử.

Trong những tháng tới, các chủ trương dị biệt của Trump và Moon sẽ đối chọi với nhau, không thể tránh được. Một hậu quả là dân chúng Nam Hàn có thể càng bất mãn với ông tổng thống Mỹ cả tin vào bài giảng lịch sử của Tập Cận Bình!

Trong khi đó, chính quyền Trung Cộng có thể hoan nghênh tân Tổng Thống Moon Jae-in. Bắc Kinh sẽ có một đồng minh cùng thuyết phục chính phủ Mỹ bớt nói những lời đe dọa nặng nề làm mất mặt họ Kim, và chấp nhận sự thật là Kim Jong Un đang cầm đầu một nước với vũ khí nguyên tử. Nhưng Trung Cộng có thể sẽ oán ông Moon, nếu ông thực hiện chính sách “Ánh Mặt Trời” có kết quả.

Kết án ông Moon “nhẹ dạ cả tin” hoặc “nhân nhượng Cộng Sản” có thể oan cho ông. Mặc dù tỏ ra độc lập về ngoại giao, ông Moon Jae-in vẫn luôn luôn bày tỏ lòng biết ơn với nước Mỹ đã cứu dân Hàn Quốc thoát nạn Cộng Sản khi đẩy lui quân Bắc Hàn và Trung Cộng hơn nửa thế kỷ trước. Hơn nữa, ông còn nhắc nhở rằng chính nước Mỹ đã hỗ trợ dân Nam Hàn tranh đấu và thực hiện chế độ dân chủ tự do mà họ đang hưởng. Ông cam đoan rằng mọi sáng kiến đối thoại với Bắc Hàn phải dựa trên mối quan hệ đồng minh với Mỹ.

Cha mẹ ông Moon Jae-in vốn là những người Bắc Hàn tị nạn, họ trốn thoát chế độ Cộng Sản vào cuối năm 1950 khi chạy theo đoàn quân Mỹ, dưới lá cờ Liên Hiệp Quốc, trong một cuộc rút lui chiến lược rời bỏ thành phố Hungnam (Hưng Nam) trong lãnh thổ Bắc Hàn. Hơn 100 ngàn dân Bắc Hàn đã xuống tàu cùng với quân đội Liên Hiệp Quốc rút về phía Nam trong trật tự, dưới áp lực của quân Trung Cộng vây quanh thành phố. Ðiều may mắn cho họ là Trung Cộng lúc đó chưa có máy bay oanh kích và giàn đại pháo đã bị Hải Quân Mỹ vô hiệu hóa. Ông Moon sinh ra và lớn lên trong cảnh nghèo của những người tỵ nạn Cộng Sản, và chắc trong lòng ông chỉ mong cho những người không may mắn ở miền Bắc được thoát chế độ Cộng Sản.

Tổng Thống Donald Trump sẽ phản ứng ra sao nếu Kim Jong Un bằng lòng gặp Moon Jae-in, trước khi Kim chịu gặp ông Trump? Chính ông Trump đã từng ngỏ ý sẵn sàng gặp Un trong hoàn cảnh thích hợp. Nếu Moon Jae-in đứng ra thu xếp một cuộc gặp gỡ thì có thể coi là thích hợp hay không?

Khi cuộc gặp mặt này xảy ra thì Bắc Kinh thua lỗ nhất! Cha con ông Kim Jong Un vẫn chỉ ước ao được ký một thỏa hiệp bất tương xâm với Mỹ. Ông Trump mà chấp nhận ngồi đối diện với họ Kim thì Un phải sung sướng, không khí sẽ thay đổi hoàn toàn. Hai bên có thể đi tới những thỏa hiệp giải trừ bom nguyên tử, từng bước một, trong nhiều năm, đổi lấy viện trợ thực phẩm như trước đây vẫn làm. Họ Kim có thể ngồi vững ghế lâu hơn, nhưng dân chúng Bắc Hàn hy vọng no đủ hơn. Ông Trump có thể tuyên bố mình đạt được một thành quả chưa vị tổng thống Mỹ nào làm được! Biết đâu, ông có thể được chia giải Nobel Hòa Bình với ông Moon! Trong khi đó, Tập Cận Bình chỉ đứng ngoài mà ngó!