Ngày 04/02/1789: Cử tri Đoàn nhất trí bầu Washington làm Tổng thống

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Nguồn: Washington unanimously elected by Electoral College to first and second terms, History.com

 

Vào ngày này năm 1789, George Washington trở thành Tổng thống Mỹ đầu tiên và duy nhất giành được toàn bộ phiếu Cử tri Đoàn. Ông đã lập lại kỳ tích này trong lần tranh cử thứ hai vào năm 1792.

Nét đặc trưng trong bầu cử Tổng thống Mỹ ở thời kỳ đầu là dù Washington đã chiến thắng tuyệt đối trong kỳ bầu cử thì vẫn có một “người về thứ hai” là John Adams, người giữ chức Phó Tổng thống trong cả hai nhiệm kỳ của Washington. 

Thành viên Cử tri Đoàn bấy giờ phải bỏ phiếu để chọn ra hai lựa chọn cho vị trí Tổng thống. Mỗi người trong số họ đều bỏ hai phiếu mà không cần phân biệt giữa vị trí Tổng thống và Phó Tổng thống. Washington đã nhận được phiếu từ tất cả các đại cử tri, do đó ông được xem là thắng tuyệt đối. Ngoài ra, trong số những người khác có tên trên phiếu bầu của đại cử tri, Adams là người được nhiều phiếu nhất và trở thành Phó Tổng thống.

Việc Washington được lòng các đại cử tri  một cách áp đảo đã ngăn chặn được những rắc rối trong hai cuộc bầu cử năm 1789 và năm 1792. Tuy nhiên, quy trình bỏ phiếu này đã gây ra khó khăn rất lớn trong kỳ bầu cử năm 1796 và 1800. Năm 1796, những người theo phe Liên bang (ủng hộ John Adams) đã quyết định chỉ bỏ một trong hai lá phiếu của mình, nhằm đảm bảo rằng Adams sẽ thắng cử Tổng thống mà không phải chia phiếu cho bất kỳ ứng viên nào khác. Điều này dẫn đến việc Adams, người của Đảng Liên bang, giành được số phiếu bầu cao nhất và trở thành Tổng thống, còn Thomas Jefferson, ứng viên của Đảng Dân chủ – Cộng hòa đối lập, lại về thứ hai và do đó trở thành Phó Tổng thống cho “đối thủ” của mình

Năm 1800, quy trình bỏ phiếu tiếp tục dẫn đến một kết quả hòa giữa hai ứng viên của Đảng Dân chủ – Cộng hòa cho vị trí Tổng thống và Phó Tổng thống, là Thomas Jefferson và Aaron Burr. Cuối cùng, người ta phải tiến hành bỏ phiếu phụ tại Hạ viện, nơi mà phe Liên bang đã bỏ phiếu cho Burr thay vì Jefferson, người mà họ xem thường. Kết quả là quá trình bỏ phiếu của Quốc Hội đã kéo dài thêm 35 lần hòa, trước khi phe Liên bang quyết định bỏ phiếu trắng và chấp nhận để Jefferson trở thành ông chủ Nhà Trắng.

Năm 1804, Tu chính án thứ 12 của Hiến pháp đã chấm dứt quy trình bầu cử “hỗn loạn” này bằng cách quy định bỏ phiếu riêng biệt cho vị trí Tổng thống và Phó Tổng thống.

Nguồn: http://nghiencuuquocte.org/