Lê Mạnh Hùng
Có lẽchưa nơi nào mà việc ông Trump muốn xây một bức tường
với Mexico gợi cho người ta những ký ức không vui nhiều bằng tại Berlin. Những
ký ức đó đã là động lực dẫn đến việc tuần trước hàng ngàn người dân Berlin tụ tập
dưới trời lạnh băng giá tại Khải Hoàn Môn khổng lồ Brandenburg Gate, nơi mà bức
tường Berlin được dựng trước đây, để phản đối dự án xây bức tường dọc theo biên
giới với Mexico của ông Trump cũng như là quyết định nay bị tòa án tạm hoãn thi
hành cấm công dân thuộc bảy nước đa số là Hồi Giáo nhập cảnh vào nước Mỹ.
“Chúng tôi đã có một bức tường tại đây, chia Berlin ra làm
đôi. Chúng tôi biết những bức tường nó chia rẽ người ta đến mức nào,” một người
biểu tình nói với phóng viên tờ Christian Science Monitor trong lúc đám biểu
tình vừa đi vừa ca trên đường tiến tới tòa Ðại Sứ Hoa Kỳ.
Dựa trên kinh nghiệm lịch sử của mình với bức tường đã nằm sừng
sững trong suốt 28 năm tại Berlin, nhiều người Ðức thấy những lời nói của ông
Trump về một bức tường như vậy thật là khó chịu. Ðứng trước một phong trào dân
túy cực hữu đang gia tăng tại Ðức và nhiều nơi khác ở Châu Âu cũng như là những
hàng rào tương tự được dựng lên tại nhiều nơi để ngăn chặn làn sóng di dân, họ
cảm thấy chúng biểu tượng cho một sự đóng cửa tổng quát đối với những văn hóa
và tư tưởng mới.
“Tường tạo ra sự cô lập và kỳ thị,” đó là nhận định của đô
trưởng Berlin, ông Michael Muller, sau khi ông Trump đưa ra sắc lệnh xây bức tường
cách ly với Mexico chỉ chưa đầy một tuần sau khi nhậm chức. Và ông viết thêm,
“Vào lúc này, vào lúc mở đầu của thế kỷ thứ 21, chúng ta không thể chỉ đơn giản
từ chối không chấp nhận nó khi mà tất cả những kinh nghiệm lịch sử của chúng ta
bị bỏ không thèm ngó đến bởi dân tộc mà nhờ họ chúng ta có tự do, dân tộc Mỹ.”
Theo giám đốc tổ chức thiện nguyện Berlin Wall Foundation
Axel Klausmeier thì một trong những bài học lớn nhất mà người ta học được từ bức
tường Berlin là “không một bức tường nào có thể kéo dài một cách vĩnh cửu.” Bức
tường có thể cho một giải đáp ngắn hạn nhưng về lâu về dài không hữu hiệu gì
trong việc ngăn chặn nhưng người di dân nếu họ muốn đến. Và ông Klausmeier đưa
ra một lời mời sẽ dẫn ông Trump đi tham quan bức tường Berlin mà nay chỉ còn lại
vài mảnh dọc theo thành phố Berlin trong trường hợp ông Trump quyết định có đến
thủ đô của nước Ðức. Ông Klausmeier nói: “Có thể rằng ông ta sẽ bị hấp dẫn bởi
mô hình lịch sử này.”
Tuy nhiên Joerg Forbrid, một nhà nghiên cứu cao cấp về Trung
và Ðông Âu cho viện nghiên cứu German Marshall Fund cảnh cáo rằng không nên quá
lạm dụng sự so sánh lịch sử giữa bức tường Berlin và bức tường mà ông Trump dự
tính xây dọc theo biên giới Mexico: một cái để ngăn chặn người ta trốn ra và một
cái để giữ không cho người ta vào. Mặc dù vậy theo ông Forbrid, bức tường
Berlin là một bằng chứng mạnh mẽ cho thấy sự vô hiệu của những bức tường như vậy
trong việc hoàn thành mục tiêu người ta muốn, nhất là nếu đứng trước những đối
kháng mạnh mẽ. Theo ông Forbrig, “Những người nào nhất định muốn thoát ra thì sẽ
tìm thấy đường tuy rằng nhiều khi với những nguy cơ rất lớn. Ước muốn của con
người muốn vượt qua sự ngăn cách nhân tạo thì mạnh hơn và lớn hơn bất kỳ một thứ
bê tông nào mà người ta có thể tạo ra.”
Và ông cũng đặt vấn đề là làm sao một bức tường dọc theo
biên giới với Mexico có thể ngăn chặn việc di dân bất hợp pháp khi mà theo Twe
Research Center có đến 50% những người di dân bất hợp pháp nhập cảnh Mỹ qua con
đường hợp pháp tỷ như các chiếu khán du học hoặc là du lịch.
Theo ông Jochen Staadt, giáo sư về sử nước Ðức tại viện đại
học Berlin Tự Do (Free University Berlin): “Một bức tường không ngăn chặn được
người ta muốn tự do, muốn có một cuộc sống tốt hơn và tìm cách có một đời sống
mới tại một nơi mà người ta nghĩ là tốt hơn quê hương mình.”
Giáo Sư Staadt chỉ ra các sinh viên của trường đại học ông
đã giúp như thế nào những người dân Ðông Ðức tìm cách ra khỏi Ðông Berlin trong
những ngày đầu khi bức tường mới được xây, chẳng hạn giúp họ “lấy thông hành Thụy
Sĩ hoặc là đào đường hầm.”
Bức tường ông Trump định xây là tăng thêm vào số 652 dặm
hàng rào kẽm gai vốn đã chạy dọc theo biên giới với Mexico và chắc chắn cũng sẽ
gặp phải những chống đối gay gắt tương tự.
Bức tường mà ông Trump muốn xây chỉ là triệu chứng của một
hiện tượng trong đó người ta nghĩ rằng đóng cửa xã hội mình sẽ giúp cho người
ta giải tỏa được cảm giác bị đè bẹp bởi sự cởi mở dẫn đến việc du nhập tràn ngập
những con người, tư tưởng, và tôn giáo mới vào trong xã hội mình. Ðây là một hiện
tượng không chỉ thuần túy xảy ra tại Mỹ. Thành ra theo Giáo Sư Forbrig: “Phong
trào chống Hồi Giáo tại Ðức, Brexit tại Anh hay là Front National tại Pháp, tất
cả cũng chẳng khác gì với những gì ông Trump vẫn nói và nay đang làm. Nó đều là
xung động cô lập hóa. Tường và lệnh cấm nhập cảnh chỉ là những triệu chứng của
một căn bệnh xã hội chung.”
Nguồn: http://www.nguoi-viet.com/
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét