Ngày 19/05/1588: Hạm đội Armada của Tây Ban Nha ra khơi

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Nguồn: Spanish Armada sets sail, History.com

 

Vào ngày này năm 1588, hạm đội khổng lồ của Tây Ban Nha, được mệnh danh là “Hạm đội Bất khả chiến bại” (Invincible Armada), đã khởi hành từ Lisbon để thực hiện sứ mệnh giành quyền kiểm soát Eo biển Manche và đưa đội quân xâm lược của Tây Ban Nha từ Hà Lan tới Anh.

Cuối những năm 1580, vì Nữ hoàng Elizabeth đã hậu thuẫn cho phe nổi dậy Hà Lan ở tỉnh Hà Lan thuộc Tây Ban Nha (Spanish Netherlands) nên vua Philip II của Tây Ban Nha đã lên kế hoạch xâm lược nước Anh. Một hạm đội xâm lược khổng lồ của Tây Ban Nha đã được hoàn tất vào năm 1587, nhưng cuộc đột kích táo bạo của Sir Francis Drake vào cảng Cadiz đã trì hoãn chuyến ra khơi của Armada mãi cho đến tháng 05/1588.

“Hạm đội Bất khả chiến bại” gồm có 130 con tàu, mang theo 2.500 khẩu súng và 30.000 người, hai phần ba trong số đó là binh lính. Bị bão tố cản trở nên phải đến cuối tháng bảy Armada mới đến được bờ biển phía Nam nước Anh. Vào thời điểm đó, người Anh đã sẵn sàng.

Ngày 21/07, lực lượng hải quân Anh với số lượng áp đảo đã bắt đầu bắn phá đoàn tàu chiến dài 7 dặm của Tây Ban Nha từ một khoảng cách an toàn, tận dụng tối đa những pháo tầm xa. Armada đã tiếp tục tiến vào sâu hơn trong vài ngày sau đó, nhưng hàng phòng thủ của họ đã bị suy yếu bởi đợt tấn công từ Anh. Ngày 28/07, quân Tây Ban Nha rút về Calais, Pháp, nhưng Anh đã cho các tàu chở chất nổ vào bến cảng đông đúc và gây ra thiệt hại nặng nề cho Armada. Ngày hôm sau, một nỗ lực khác nhằm cập bến Hà Lan đã bị cản trở bởi một hạm đội nhỏ của Hà Lan, và người Tây Ban Nha đã buộc phải đối mặt với hạm đội Anh đang theo sau lưng. Pháo Anh lại lần nữa chiến thắng, và Armada phải rút lên phía bắc, đến Scotland.

Bị tàn phá bởi bão và thiếu thốn hàng tiếp tế, Armada đã khởi hành một chuyến đi khó khăn trở lại Tây Ban Nha qua Biển Bắc và quanh Ireland. Đến thời điểm con tàu cuối cùng trong phần còn lại của hạm đội tới được Tây Ban Nha vào tháng 10, một nửa hạm đội ban đầu đã bị phá hủy. Chiến thắng quyết định của Nữ hoàng Elizabeth trước “Hạm đội Bất khả chiến bại” đã đưa Hải quân Anh trở thành lực lượng hải quân tầm cỡ thế giới. Đây cũng là lần đầu tiên vũ khí tầm xa được dùng trong các trận đánh trên biển, chấm dứt thời kỳ phải đưa quân lên thuyền địch (naval broading) hoặc chiến đấu cự ly gần (close-quarter fighting.)