Putin và Tập Cận Bình dính trong 'Hồ Sơ Panama'

Hà Tường Cát/Người Việt

PANAMA - Hồ sơ Panama là vụ rò rỉ 11.5 triệu tài liệu mật của công ty luật Mossack Fonseca ở Panama, vừa được biết hôm Chủ Nhật. Tiết lộ này khiến người ta hiểu tổ hợp Mossack Fonseca đã giúp giới giàu có và quyền lực trên khắp thế giới trong việc rửa tiền, tránh lệnh trừng phạt và trốn thuế, để che giấu tài sản như thế nào.

Dính dáng vào những vụ tẩu tán tài sản có các giới chức thân cận của Tổng Thống Nga, Vladimir Putin, gia đình Chủ Tịch Trung Quốc, Tập Cận Bình, cùng hàng chục nhà lãnh đạo, hàng trăm nhân vật vai vế khác, trong đó có cả các viên chức FIFA và cầu thủ ngôi sao Lionel Messi.

Mossack Fonseca nói rằng họ hoạt động hoàn hảo hàng ngày trong suốt 40 năm và chưa bao giờ bị cáo buộc hay truy tố về bất cứ tội gì. Theo lời giải thích, các công ty hải ngoại được dùng với mục đích hợp pháp có thẩm định kỹ lưỡng trước, và rất tiếc nếu dịch vụ của họ đã được dùng sai trái.

Trong số các nhân vật bị nêu tên có lãnh đạo các quốc gia hay cộng sự viên và người thân của những người quyền lực nhất thế giới. Dữ liệu bị tiết lộ cho thấy bí mật của các công ty bình phong (offshore company) đặt ở nước ngoài, được sử dụng cho các phương cách trốn thuế. Các công ty này có thể được dùng cho việc đầu tư hàng triệu dollars thuộc những khoản tiền mờ ám để rồi biến thành tài sản hợp pháp.

Tờ The Guardian ở Anh nói rằng hệ thống được Tổng Thống Vladimir Putin sử dụng để chuyển ngân khoảng $2 tỷ cho gia đình và các thuộc hạ thân tín của mình. Tiền được đưa qua các công ty đặt trụ sở ở nước ngoài, hai trong số các công ty này chính thức do Sergei Roldugin, một người bạn thân của tổng thống Putin sở hữu. Sergei Roldugin là một nghệ sĩ đàn cello, quen Tổng Thống Putin từ thời niên thiếu, và là cha đỡ đầu cho con gái tên Maria của tổng thống. Roldugin phủ nhận cáo buộc ấy, nói rằng mình không phải là một doanh nhân, nhưng trên hồ sơ giấy tờ của Mossack Fonseca, người ta thấy cá nhân ông đã thu lợi hàng trăm triệu dollars từ những hợp đồng đáng nghi ngờ.

Theo hồ sơ Panama, ít nhất $1 tỷ nghi ngờ được chuyển qua mạng lưới rửa tiền do một ngân hàng Nga điều hành và có liên hệ với tổng thống Putin. Sau vụ khủng hoảng Ukraine, ngân hàng này điều hành việc rửa tiền nhằm tránh khỏi lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ và Liên Âu.

Các công ty bình phong của Mossack Fonseca cũng liên đới đến gia đình và tổ chức của cựu tổng thống Ai Cập, Hosni Mubarack, cựu lãnh đạo Libya, Muammar Gaddafi, tổng thống Syria Basha al-Assad, tổng thống Ukraine, Petro Poroshenko, tổng thống Argentina Mauricio Macri, và ba trong bốn người con của tổng thống Pakistan, Nawaz Sharif. Chưa thấy có tin tức gì liên quan đến giới kinh doanh Hoa Kỳ.

Một nhà lãnh đạo quốc gia khác liên quan đến dữ liệu công ty Mossack Fonseca là thủ tướng Sigmundur Gunnlaugsson của Iceland.  Ông hưởng lợi nhuận không công bố từ các ngân hàng và bị cáo buộc che giấu hàng triệu dollars đầu tư vào các ngân hàng trong nước nhờ vào một công ty bình phong có trụ sở ở nước ngoài.

Ông Sigmundur Gunnlaugsson và vợ đã mua công ty Wintris vào năm 2007 và không khai lợi nhuận khi vào quốc hội năm 2009. Ông bán 50% Wintris cho vợ với giá $1 tám tháng sau đó và công ty bình phong này được sử dụng để đầu tư hàng triệu đô-la từ tiền thừa kế.

Mossack Fonseca cũng là thiên đường trốn thuế và che giấu tài sản khổng lồ cho thân quyến một số lãnh đạo Đảng Cộng Sản Trung Quốc, trong đó có Chủ tịch Tập Cận Bình và ít nhất là 8 ủy viên đương chức hoặc đã nghỉ hưu của Bộ Chính Trị. Đặng Gia Quý, chồng bà Tập Kiều Kiều, chị gái ông Tập Cận Bình, đã thành lập hai công ty tại quần đảo Virgin thuộc Anh vào năm 2009.

Người cha quá cố của Thủ Tướng Anh, David Cameron, ông Ian Cameron, cũng bị nêu tên là người từng sử dụng các công ty ở nước ngoài để lập quỹ cho các nhà đầu tư. Ông Ian Cameron, người qua đời hồi năm 2010, thường phải bay tới Thụy Sĩ hay Bahamas để họp hội đồng quản trị của công ty Blairmore Holdings.

Lên tiếng về chuyện này, phát ngôn của Thủ tướng Anh nói: "Đây là vấn đề riêng tư của gia đình ông," nhưng chính quyền Anh tuyên bố sẽ điều tra dựa trên những gì Hồ Sơ Panama đưa ra.

Khoảng 11.5 triệu tài liệu của Mossack Fonseca được trao cho tờ báo Đức Suddeutsche Zeitung và tờ này sau đó chia sẻ tài liệu cho Nghiệp Đoàn Quốc Tế các nhà báo điều tra (ICIJ). BBC Panorama cùng với tờ Guardian của Anh nằm trong số 107 tổ chức báo chí ở 78 quốc gia đang tham gia phân tích tài liệu này. BBC nói không được biết nguồn cung cấp tài liệu.

Ông Gerard Ryle, Giám đốc ICIJ, cho biết tài liệu bị tung ra cho thấy hoạt động của công ty Mossack Fonseca trong suốt 40 năm qua.Ông nói: "Theo tôi, đây là đòn mạnh nhất đánh vào vào các thiên đường thuế vì phạm vi của các tài liệu này."

Mossack Fonseca & Co. do Mossack sáng lập năm 1977 và tới 1986 sát nhập với Ramon Fonseca. Đây là đại công ty pháp lý, cố vấn kinh doanh và cung cấp dịch vụ tài chính, đầu tư, điều hành. Trụ sở trung ương của công ty đặt tại Panama City và có chi nhánh ở 42 quốc gia trên thế giới với hơn 600 nhân viên làm việc. Khách hàng của Mossack Fonseca vào khoảng 600,000 công ty toàn cầu và trong nhiều trường hợp chỉ liên hệ thông qua các công ty môi giới.

Panama Papers được coi là vụ tiết lộ lớn nhất trong lịch sử, vượt xa WikiLeaks, với 11.5 triệu hồ sơ rút ra trong 2.6 Terabytes; WikiLeaks chỉ 1.7 Gigabites.

Mossack Fonseca không bình luận chi tiết việc rò rỉ dữ kiện nhưng có tin tức cho rằng do tin tặc xâm nhập. Công ty này nói rằng họ bảo vệ bí mật của khách hàng và mạnh mẽ bênh vực hành động của mình.

Mossack Fonseca cho biết họ luôn tuân thủ các quy tắc quốc tế, đảm bảo các công ty mà họ hợp nhất, không sử dụng dịch vụ vào việc trốn thuế, rửa tiền, tài trợ khủng bố hay các mục đích trái phép. Theo họ, các công ty bình phong có ở khắp nơi thế giới và được sử dụng với nhiều mục đích hợp pháp. Bản thông cáo được Mossack Fonseca đưa ra nói rằng: "Nếu chúng tôi thấy các hoạt động đáng ngờ hoặc làm sai, chúng tôi nhanh chóng trình báo cho nhà chức trách. Tương tự, khi các cơ quan chức năng tiếp cận chúng tôi với bằng chứng cho thấy có thể xảy ra hoạt động sai trái, chúng tôi luôn hợp tác đầy đủ với họ."

Trong tương lai có lẽ người ta sẽ còn biết thêm rất nhiều sự việc không bao giờ ngờ tới, khi 11.5 triệu tài liệu được nghiên cứu phân tích đầy đủ, nhưng theo ý kiến của các chuyên viên, một việc làm phải tốn thời gian hàng chục năm. (HC)

http://www.nguoi-viet.com