Nhìn lại nền giáo dục Việt Nam Cộng Hòa: Trường Trung Học Kiểu
Mẫu Thủ Đức
Ba nguyên tắc: nhân bản, dân tộc và khai phóng
Bốn phương thức: toàn diện, thích nghi, thực dụng và tân tiến.
Tuy rất non trẻ và hoạt động không lâu, chỉ từ 1964 đến
1975, trường Trung Học KMTĐ đã đóng vai trò quan trọng trong quá trình cải tổ
giáo dục trung học tại miền Nam Việt Nam trước 1975. Vì thế, những dữ liệu,
kinh nghiệm, trong việc xây dựng và phát triển trường cần được lưu trữ và bảo tồn,
nhất là vì trường đã bị chính thức giải thể từ lâu.
Trường Trung Học Kiểu Mẫu Thủ Đức (KMTĐ) chính thức khai giảng
ngày 11/10/1965. Ngay lúc trường còn hoạt
động, ít người biết đến tên KMTĐ, một phần vì trường còn quá non trẻ, một phần
vì vị trí cô lập của nhà trường. Đến năm
1975, trường bị đóng cửa và khuôn viên trường hiện nay là Trung tâm Huấn luyện
Thể dục Thể thao 2.
****
Giới Thiệu Trường Trung Học Kiểu Mẫu Thủ Đức
Trường Trung Học Kiểu Mẫu Thủ Đức là một trong ba trường
trung học Kiểu Mẫu đầu tiên tại Việt Nam, ngoài trường Trung Học Kiểu Mẫu Huế
và trường Trung Học Kiểu Mẫu Cần Thơ.
Trường Trung Học Kiểu Mẫu Thủ Đức được khởi công xây cất
ngày 26/5/1963 và hoàn tất ngày 30/3/1964. Người vẽ kiểu trường là kiến trúc sư
Ngô Viết Thụ, Khôi Nguyên La Mã 1955 và cũng là người vẽ kiểu Dinh Độc Lập.
Trường Trung Học Kiểu Mẫu Thủ nằm trên một ngọn đồi cạnh xa
lộ Sàigòn Biên Hòa, thuộc xã Linh Xuân Thôn, quận Thủ Đức, tỉnh Gia Định. Trường
gồm một đại giảng đường với 1200 chỗ ngồi, một khu văn phòng và hai dãy lầu với
30 phòng học, 6 phòng thí nghiệm (vật lý, hóa học và sinh vật), một thư viện và
văn phòng phẩm, một xưởng công kỹ nghệ
đầy đủ dụng cụ cơ xưởng, đồ in và bàn kỹ nghệ họa, 3 phòng doanh thương
với hơn 40 máy đánh chữ, 8 phòng dành cho kinh tế gia đình, trang bị đầy đủ dụng
cụ như máy may, bếp nấu, v.v. Đến cuối năm 1971 trường lại xây thêm một câu lạc
bộ có thể chứa 500 học sinh.
Hoạt Động
Trường Trung Học Kiểu Mẫu Thủ Đức bắt đầu khai giảng ngày
11/10/1965. Trong năm đầu trường lấy 140 học sinh lớp Đệ Thất và 140 học sinh lớp
Đệ Lục. Trong những năm sau trường chỉ nhận 140 học sinh lớp Đệ Thất chia thành
4 lớp, mỗi lớp 35 học sinh. Những vị hiệu trưởng của trường gồm có Giáo sư
Dương Thiệu Tống (1965-1966), NguyễnThị Nguyệt (1966-1968), Phạm Văn Quảng
(1968- 1972), Dương Văn Hóa (1972-1974) và Huỳnh Văn Nhì (1974-1975). Sau biến
cố 1975, trường dời về Trung tâm Sinh ngữ (góc đường Cộng Hòa và Thành Thái
cũ), đổi tên thành Trung Học Thực Hành và chỉ còn từ lớp 10 trở lên. Từ niên
khóa 1976-77 cho đến khi bị giải thể (hè 1981), trường dời về một góc của trường
Đại Học Vạn Hạnh (lúc đó là Cơ sở 2 của ĐHSP Thành Phố). Khuôn viên Thủ Đức của
trường hiện nay là Đại học Thể dục Thể thao 2.
Chương Trình Giáo Dục
Triết lý giáo dục của trường Trung Học Kiểu Mẫu Thủ Đức dựa
trên ba nguyên tắc: nhân bản, dân tộc và khai phóng, với bốn phương thức: toàn
diện, thích nghi, thực dụng và tân tiến. Trường Trung Học KMTĐ là một trong những
trường đầu tiên áp dụng mô hình Giáo Dục Tổng Hợp, vài đặc điểm của chương
trình giáo dục tổng hợp là:
- học sinh ở trường
hai buổi để học hỏi các môn mới lạ và sinh hoạt hiệu đoàn;
- giới thiệu các môn
học thực dụng như canh nông, công kỹ nghệ, kinh tế gia đình, doanh thương và
kinh tế;
- quan điểm tiên tiến
và rộng rãi trong các môn kiến thức xã hội và văn chương;
- nhấn mạnh vai trò
thí nghiệm trong các môn khoa học cơ bản;
- giới thiệu các
khám phá mới trong chương trình toán;
- lối dạy toàn diện
trong các môn ngoại ngữ;
- dùng du khảo để bổ
túc và nhấn nmạnh kiến thức thu lượm trong lớp;
- lối thi trắc nghiệm
và
- các trại Huấn Luyện,
Hướng Dẫn Đức Dục, Thân Hữu, Công Tác và Về Nguồn giúp học sinh phát triển tinh
thần thân hữu, lối giao thiệp và sinh hoạt cụ thể trong đời sống, tinh thần
lãnh đạo và sự quan tâm đến các vấn đề xã hội.
Tuy nhiên cũng nên nhấn mạnh, có vài khác biệt giữa các trường
Trung Học Kiểu Mẫu và các trường Trung Học Tổng Hợp sau này:
Trường Trung Học
Kiểu Mẫu (Demonstration Secondary School): là trường trung học trực thuộc một
trường Đại Học Sư Phạm, chúng ta đã có ba trường Trung Học Kiểu Mẫu: Trung Học
Kiểu Mẫu Huế (1964-65), Trung Học Kiểu Mẫu Thủ Đức (1965-66), Trung Học Kiểu Mẫu
Cần Thơ (1968-69).
Mục tiêu chánh của
các trường này là:
Trường Trung Học
Kiểu Mẫu là trung tâm nghiên cứu và kiểm nghiệm:
Một chương
trình giáo dục phù hợp cả ba nguyên tắc Dân Tộc, Nhân Bản, Khai Phóng đã được Bộ
Giáo Dục ban hành.
Một phương pháp giáo dục mới dựa trên những
nguyên tắc căn bản của khoa tâm lý giáo dục là trẻ phải được phát triển toàn diện
và phù hợp với khả năng, nhu cầu của chúng.
Một tổ chức học
đường mới, lấy nguyên tắc lãnh đạo dân chủ và tinh thần trách nhiệm tập thể làm
phương châm.
Trường Trung Học
Kiểu Mẫu là trường sư phạm thực hành tạo cho các giáo sinh Đại Học Sư Phạm có
cơ hội tiếp xúc thường xuyên với học đường, học sinh, và các đồng nghiệp tương
lai…
Trường Trung Học
Kiểu Mẫu là trường trung học duy nhất lúc bấy giờ bao gồm cả giáo dục phổ thông
và giáo dục hướng nghiệp (nên được gọi là chương trình Giáo Dục Tổng Hợp).
Trường Trung Học
Kiểu Mẫu sẽ không hẳn là một “kiểu mẫu” cho tương lai về phương diện phương tiện
và tiện nghi trường ốc. Điều đáng mong mỏi là trường Trung Học Kiểu Mẫu sẽ là kiểu mẫu về tinh thần phục vụ cho
giáo dục, cho con em, của tất cả nhân viên nhà trường. [i]
Trường Trung Học Tổng
Hợp:
Loại trường này áp dụng chương trình Giáo Dục Tổng Hợp,
phương pháp giáo dục mới, tổ chức học đường
mới đã được các Ban, Ngành thuộc Nha Trung Học, các trường Đại Học Sư Phạm, các
trường Trung Học Kiểu Mẫu nghiên cứu và kiểm nghiệm có kết quả theo chiều hướng
giáo dục gồm cả giáo dục phổ thông và giáo dục hướng nghiệp.
Trong tập “Đại Học Sư Phạm Sàigòn, 1971”, còn định nghĩa
Giáo Dục Tổng Hợp theo mục tiêu của phương pháp giáo dục này như sau:
Thực hiện giáo dục
tổng quát cho mọi học sinh hầu học sinh có một trình độ văn hoá phổ thông, cũng
như có một thái độ sống thích hợp với gia đình và xã hội trong truyền thống dân
tộc;
Thực hiện giáo dục
hướng nghiệp giúp cho một số học sinh
có cơ hội phát triển năng khiếu cá nhân, tài khéo thực dụng để có thể chuẩn bị
nghề nghiệp khi không thể tiếp tục học lên cao; và
Thực hiện giáo dục
hướng nghiệp giúp cho một số học sinh chuẩn bị cho con đường hậu trung học
trong cũng như ngoài nước.
Thi Tuyển và Thi Tốt Nghiệp
Học sinh được chọn vào trường trên căn bản thi tuyển tự do
và cạnh tranh. Trường Trung Học Kiểu Mẫu Thủ Đức đi tiên phong trong việc dùng
đề thi trắc nghiệm trong việc khảo thí.
Muốn lên lớp 12, học sinh phải đậu bằng Hoàn Tất Mỹ Mãn Lớp
11. Muốn tốt nghiệp lớp 12, học sinh phải đậu kỳ thi Chứng Chỉ Thành Chung
Trung Học Tổng Hợp (sau này đổi tên thành Tú Tài Tổng Hợp). Vì lý do thử nghiệm
của chương trình giáo dục tổng hợp, hai kỳ thi trên được tổ chức trong trường
theo đúng tinh thần các nghị định của Bộ Giáo Dục, có thêm phần thi vấn đáp nhiều
môn học. Cách chấm điểm của các kỳ thi này có phần khó hơn lối chấm điểm trong
các kỳ thi Tú Tài phổ thông bên ngoài. Hai bằng này được coi là tương đương và
hưởng cùng quyền lợi như văn bằng Tú Tài I và Tú Tài II.
Trường Trung Học Kiểu Mẫu Thủ Đức đào tạo tất cả là 11 khóa
trong đó chỉ có 5 khóa là học hết lớp 12 trong trường. Học sinh của trường đã đạt
nhiều kết quả đáng khích lệ trong các kỳ thi tuyển vào những phân khoa của Đại
Học Sàigòn cũng như lấy được nhiều học bổng du học ngoại quốc.
Đoàn Ca
Đoàn ca chính thức của trường Trung Học Kiểu Mẫu Thủ Đức là
Học Sinh Hành Khúc, nhạc Lan Đài và lời Bàn Thạch (Giáo sư Dương Thiệu Tống).
Giáo sư Tống đã mất ở SG năm 2008, và Giáo sư Lan Đài, một nhạc sĩ nổi tiếng
trước năm 1975, đã mất khi đi vượt biên.
(BBT Tóm tắt bài của GS Huỳnh văn Nhì và anh Trần Nam Bình)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét