Jeff Lebo
bắt đầu sưu tầm lon bia từ khi ông còn chưa đến tuổi được uống đồ có
cồn. Nhưng chuyện đó không ngăn cản Lebo cùng đám bạn hàng xóm đi nhặt
vỏ lon ngoài phố.
"Tôi đã rất ngạc nhiên vì có quá nhiều nhãn hiệu khác nhau và cứ băn khoăn không hiểu là có bao nhiêu loại lon bia trên toàn thế giới,” ông nói trong một email.
Lebo sống tại Pennsylvania và hiện đang quản lý một công ty thiết kế, thi công cảnh quan sân vườn. Ông nói ông có bộ sưu tập lon bia lớn nhất thế giới.
Ông có tới 87.000 chiếc lon các kiểu kích cỡ khác nhau thu thập từ khắp nơi trên thế giới, có một số chiếc từ năm 1935. Ông từng phải trả tới 3.500 đô la để có được một chiếc lon, và bộ sưu tập của ông hiện nay được định giá 1,6 triệu đô la.
Chẳng có nơi nào mà ông không đặt chân tới để tìm kiếm những chiếc lon quý hiếm.
Để săn lùng các loại lon bia Anh cũ – là loại ông yêu thích – Lebo từng dành cả tháng ở Anh để tìm bằng được những chiếc lon bia hiếm sản xuất trong thời gian từ 1936 đến giữa thập niên 1960.
"Trong thời Thế chiến II, hầu hết các lon bia của Anh đã được nấu chảy làm nguyên vật liệu phục vụ chiến tranh, khiến chúng ngày nay trở nên rất hiếm hoi," Lebo nói. Thậm chí ông còn tìm cách mò vỏ lon bia tại những hồ sâu ở Scotland trong mùa đông lạnh ghê người.
"Do ở đáy hồ thiếu ánh sáng và oxy, các lon bia vẫn được bảo quản rất tốt so với tuổi của chúng," ông nói. "Vì vậy, tôi quyết định thuê thiết bị lặn và tìm kiếm ở hồ Lomond... Lúc đó là tháng Một, vì vậy nước lạnh như băng."
Không kiếm được vỏ lon nào trong chuyến đó, nhưng điều đó không làm cho Lebo bớt đam mê. Nhiều tuần sau đó, ông đã dọc ngang nước Anh để thăm các hội chợ và ghé hơn 200 cửa hàng đồ cổ.
"Sau toàn bộ một tháng săn lùng trên khắp Anh, Scotland và xứ Wales, cuối cùng, tôi đành ra đi mà không có thêm một chiếc lon nào cho bộ sưu tập," Lebo nói. "Tuy chuyện đó là cực kỳ đáng thất vọng, nhưng nó lại làm tôi nhận thức được rằng rất nhiều vỏ lon bia Anh trong bộ sưu tầm của tôi thật sự là quý hiếm."
Sự quyến rũ
Thời hoàng kim của thú sưu tầm lon bia lon là khoảng từ cuối những năm 1970 đến đầu thập niên 1980, Lebo nói. Tuy nhiên, ngày nay thú chơi này lại được phục hưng với việc dễ dàng kết nối với những người chung sở thích qua mạng internet và xu hướng tự làm bia tại nhà đang gia tăng."Có rất nhiều người mới sưu tầm tham gia vào cộng đồng thông qua văn hoá tự làm bia này,” theo Lebo.
Mặc dù phần lớn các nhà sưu tập là những ông đứng tuổi sống ở Bắc Mỹ và Châu Âu, cũng có những nhà sưu tập ở các nơi khác trên toàn thế giới, trong đó có một số là các bà.
Nick West, trợ lý giám đốc marketing của tập đoàn tài chính Lloyds Banking Group ở Anh, bắt đầu sưu tầm lon vào năm 1975, khi ông mới 16 tuổi. Kể từ đó, ông đã phải liên tục chuyển nhà để có chỗ chứa cho bộ sưu tập cứ ngày càng to ra của mình. Giờ thì ông đang ở một ngôi nhà thời Victoria với năm phòng ngủ tại một thị trấn nhỏ gần Bristol, nơi bộ sưu tập 7.500 lon được bày biện kín trên các kệ giá thửa riêng trong hai phòng ngủ.
"Tôi có những bất đồng lớn [với vợ] khi cứ bỏ ra những khoản tiền lớn để mua vỏ lon bia," West nói trong một cuộc phỏng vấn qua email.
Đối với ông, sự quyến rũ các lon bia mang tính bản năng.
"Tôi thích các kiểu dáng đa dạng và cảm giác được cầm một chiếc lon trong tay,” ông nói. "Nhìn hình ảnh trên những chiếc lon cũ hiếm, tôi cảm thấy hồi hộp và xúc động như một ai đó thưởng thức một tác phẩm nghệ thuật, kiến trúc hay thậm chí hình ảnh của một cô gái xinh đẹp."
West đã chi khoảng 30.000 bảng Anh (46.000 đô la Mỹ) cho bộ sưu tập. Chiếc lon đắt nhất có giá tới 1.240 bảng (1.900 đô la Mỹ), là chiếc lon bia pale ale, thứ bia làm từ mạch lên men ở vùng Felinfoel, có phần trên hình chóp nón, cũng là loại lon bia đầu tiên của Anh.
Nhiều người sưu tầm lon không phải để kiếm tiền.
"Bộ sưu tập không phải là một khoản đầu tư," André Marques từ Brazil, người sở hữu 4.000 lon bia cho biết. "Nó đáng giá vì nó gợi lại những khoảnh khắc đáng nhớ, gợi nhớ về bạn bè từ khắp nơi trên thế giới, và cảm giác hồi hộp khi chờ đợi một chiếc lon đến từ một nước xa xôi nào đó."
Ông thu thập các lon Brazil, và lon OCOC, viết tắt của "mỗi chiếc từ một nước" theo cách nói của nhà sưu tập.
Những lon bia được săn lùng nhất
Lon bia được ưa thích và có giá trị thường là những loại cổ, được coi như một tác phẩm nghệ thuật như các lon 'Lager Lovelies' có in hình những phụ nữ xinh đẹp, được sản xuất bởi hãng Tennent's Lager của Scotland."Các lon cũ hơn còn đang được săn lùng và có thể có giá rất cao," West nói. "Các lon đầu tiên là loại có nắp hình nón. Những chiếc lon này có từ năm 1936 đến giữa những năm 1950. "
Nếu một lon lại có vòi hoặc cần tới đồ mở hộp mới khui ra được, thì nó sẽ có giá hơn, Lebo nói. Nhưng nếu nó là loại có khoen mở hiện đại, như kiểu nắp giật hoặc nắp ấn xuống, thì nó sẽ không đáng mấy.
"Nếu một lon được làm bằng nhôm nhẹ, thì có lẽ nó quá mới nên ít giá trị, nhưng nếu nó rất nặng thì thường sẽ đáng giá," ông nói thêm.
Giống như bất kỳ đồ sưu tập nào, đồ càng hiếm thì càng có giá.
Marques cho biết mình có một trong các lon bia Brazil hiếm nhất trên thế giới. Đó là một lon bia Alterosa mà ông đã có được sau khi mặc cả với cựu giám đốc điều hành của nhà máy bia, người giữ một lon mẫu trong hơn 30 năm sau khi loại này ngừng sản xuất.
Marques không tiết lộ giá cả nhưng thừa nhận là ông đã phải trả "hơn rất nhiều so thông thường".
Câu lạc bộ những nhà sưu tập bia Hoa kỳ (BCCA) xuất bản ấn phẩm Các lon bia ở Mỹ, gồm hai tập, là hướng dẫn hữu ích cho các nhà sưu tập có thể định giá món đồ mình mua.
Kiếm lon bia ở đâu?
"Ebay luôn có rất nhiều các loại lon rao bán," Kevin Kious, quản lý văn phòng BCCA nói. Những người sưu tầm cũng có thể tới các hội chợ địa phương như CANvention, sự kiện thường niên của những nhà sưu tầm lon bia do BCCA tổ chức tại các địa điểm khác nhau của Mỹ.Lon mới có thể mua với giá khoảng 2 đô la ở các cửa hàng chuyên rượu bia, các siêu thị và quán rượu. Lon cũ và hiếm, có giá từ dưới 100 đô la cho đến hơn 1.000 đô la, thậm chí có cái tới hàng chục ngàn đô la, có ở các trung tâm bán đấu giá như Preferred Auction Company ở Canada, Bonhams ở Anh, hoặc ở các triển lãm đồ sưu tập, chẳng hạn như sự kiện do Hiệp hội Sưu tầm Lon bia Úc (ABCCA) tổ chức.
Cũng có thể tìm qua các tay buôn như Stell Canvas ở Mỹ. Các tạp chí như Tuần báo Người Sưu Tầm cũng là nguồn tốt để tìm hiểu thông tin, tạo cảm hứng và xem cẩm nang hướng dẫn.
Cách bảo quản
Lon bia bị gỉ, móp, mờ sẽ không có giá trị như lon nguyên vẹn, còn đẹp."Đừng để chúng bị ẩm ướt, bởi như thế sẽ bị rỉ sét, đừng để chúng tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng, bởi ánh sáng sẽ làm phai màu," West nói. "Tốt nhất là cất trong phòng tối, khô ráo với nhiệt độ ổn định.”
Chớ giữ lon với nguyên bia ở trong. "Bia sẽ làm lon bị thủng, rỉ sét và trọng lượng nặng thêm không tốt cho kệ bày vỏ lon," Kious nói trong một email. "Không nên hút thuốc trong phòng để lon, nếu không vỏ lon sẽ bị ám vết nicotine."
Một số nhà sưu tập tráng sáp để lon tránh bị gỉ và bọc màng plastics để bảo vệ. “Nếu bạn có những chiếc lon có giá trị, cũng nên dùng máy hút ẩm để bảo quản,” Kious nói.
Điểm quan trọng
Kious nói việc sưu tầm chủ yếu là do đam mê, nhưng cũng có cơ hội bộ sưu tập sẽ tăng giá."Tình trạng nguyên bản, độ hiếm, hình ảnh đẹp sẽ chính là yếu tố quan trọng để một chiếc lon được săn lùng," ông nói.
Lebo đã kiếm lời được từ bộ sưu tập của mình. Gần đây, ông kiếm được khoảng 200.000 đô la Mỹ bằng cách bán lon bia cũ cho một số bạn sưu tập. Nguồn vốn sẽ được dùng cho việc xây dựng một khu nghỉ mát sinh thái ở Trung Mỹ.
"Tôi bán một số lon bia cũ để đầu tư vào một khu du lịch biển ở Uvita, Costa Rica," ông nói.
http://www.bbc.com/vietnamese/culture_social/2015/09/150926_beer-no-but-ill-take-the-can_vert_cap
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét