Làm thế nào để ngăn chặn sự trỗi dậy của Trung Quốc ở Biển Đông

Vũ Quốc Ngữ dịch (VNTB)

Trung Quốc là không thể ngăn cản. Ở Biển Đông, Bắc Kinh đang sử dụng ngoại giao cứng và mềm để hăm dọa các nước châu Á khác dám thách thức ý định của quốc gia này trong việc biến vùng biển giàu tài nguyên và quan trọng về mặt vận tải hàng hải thành ao nhà của nó.

Đó là một thách thức trực tiếp đối với sự bá chủ thế giới của Mỹ, một nguy cơ đối với hòa bình và sự thịnh vượng của khu vực, và một rủi ro địa chính trị lớn đối với các nhà đầu tư trong các thị trường tài chính trong khu vực.

Tuyên bố của Bắc Kinh ở Biển Đông không phải là điều mới mẻ. Cái mới là sức mạnh của Bắc Kinh trong việc khẳng định những tuyên bố đó và quyết tâm kiểm soát toàn bộ vùng biển này.

"Trong những năm gần đây, Trung Quốc đã bắt đầu khẳng định yêu sách của mình một cách mạnh mẽ hơn và hiện đang sẵn sàng để nắm quyền kiểm soát biển,", Ely Ratner viết trong số báo ra ngày 07/7/2017 của The Diplomat. "Nếu thành công, Trung Quốc sẽ gây ra một cú sốc lớn đối với ảnh hưởng của Hoa Kỳ trong khu vực, nghiêng về sự cân bằng quyền lực trên khắp châu Á về phía Trung Quốc".

Để ngăn chặn sự thay đổi địa chính trị quan trọng này xảy ra, Mỹ và các đồng minh châu Á của họ đã tập luyện quân sự trong khu vực. Nhưng điều này vẫn chưa đủ để chặn đứng tham vọng của Trung Quốc.

 

Diễn đàn An ninh Đông Nam Á Shangri-la, Singapore 2017

"Sức mạnh quân sự của Hoa Kỳ và các liên minh vẫn tiếp tục ngăn cản Trung Quốc không cho quốc gia cộng sản này bắt đầu một cuộc đối đầu quân sự với Hoa Kỳ, nhưng họ đã không hạn chế sự leo thang của Trung Quốc ", Ratner cho biết. Thay vào đó, sự lo ngại rủi ro cuả Hoa Kỳ đã cho phép Trung Quốc đạt tới tình trạng toàn quyền kiểm soát Biển Đông."

Sau đó, liên minh của Trung Quốc cũng đáng quan ngại. "Chúng ta cũng nên tính đến mối quan hệ gần gũi đã phát triển trong nhiều thập kỷ qua giữa Trung Quốc và Bắc Triều Tiên", Stathis Giannikos thuộc Viện Pushkin ở Athens, nói. "Triều Tiên là một trong những con bài của Trung Quốc."

Tuy nhiên, theo Ratner, có một cách để Mỹ ngăn chặn Trung Quốc, bằng cách tuyên bố công khai rằng Washington sẽ giúp các nước như Philippines trong việc bảo vệ các tuyên bố của họ ở Biển Đông.

"Cần có ngoại giao với việc ngăn chặn sự bành trướng của Bắc Kinh ở Biển Đông bằng cách cảnh báo Trung Quốc rằng nếu quốc gia này tiếp tục, Hoa Kỳ sẽ từ bỏ sự trung lập của mình và giúp các nước trong khu vực bảo vệ các tuyên bố của họ", ông nói. "Washington nên làm rõ rằng nó có thể chịu đựng một bế tắc khó chịu ở châu Á - nhưng không phải với sự bành trướng của Trung Quốc."

Điều đó có thể thuyết phục Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đưa ra một chính sách ngoại giao khác của Philipin, trong trường hợp có ai đó vẫn đang trông đợi.

Trong khi đó, các nhà đầu tư nên theo dõi chặt chẽ thị trường chứng khoán trong khu vực, vốn đã kém hiệu quả hơn so với Chỉ số Thị trường của MSCI.