Cháy rừng ở khắp nơi gây thiệt hại nặng nề cho nước Úc. (Hình: Getty Images)
Nước Úc không giống như những gì mà những quảng cáo du lịch ca tụng. Một quốc gia vốn tự hào như một thiên đường hạ giới với bầu trời xanh ngắt, nước biển trong như ngọc và những bầu thú hoang dễ thương mà người ta có thể ôm chơi được bỗng nhiên có một bộ mặt mới.
Du khách tại những thành phố nghỉ mát bồng bế nhau ra bờ biển đợi được giải cứu khỏi ngọn lửa đang bao vây; các thành phố lớn bị chìm đắm trong khói và bụi; từng bầy kanguroo và koala bị thiêu thành tro trong lúc chúng tìm cách chạy ra khỏi những khu rừng.
Nếu có ai còn nghi ngờ rằng thiên đường này nay đã mất thì bằng chứng có thể thấy qua việc di tản thành phố Eden (vườn địa đàng) vào tuần qua khi khối lửa giống như khối lửa của địa ngục tiến lại gần.
Đây quả là một đòn nặng đánh vào Thủ Tướng Úc Scott Morrison, một cựu bộ trưởng du lịch mà phản ứng ban đầu chậm chạp và khinh thị đối với vụ cháy rừng này đã khiến cho ông bị diễu trên truyền thông xã hội như là #scottyfrommarketing (chàng Scotty bán quảng cáo).
Nhưng quy tội hoàn toàn cho ông Scott Morrison thì cũng oan cho ông. Nước Úc đã tự dối mình và dối thế giới về vai trò của mình trong việc làm thay đổi khí hậu toàn cầu (vốn là nguyên nhân chính tạo ra thiên tai này) từ nhiều năm trước khi ông Morrison xuất hiện trên chính trường. Và nếu có một cái gì tốt có thể tìm ra được trong sự tàn phá của những trận cháy rừng này thì nó phải bắt đầu với việc lượng định một cách trung thực việc chính phủ Úc liên tục từ nhiều năm nay đã bán đứng tương lai nước Úc cho một số công ty than.
Quan điểm quy ước là quan điểm mà ông Morrison tuyên bố tại Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc vào Tháng Chín năm ngoái.
“Úc chỉ đóng góp có 1.3% vào tổng số khí nhà kiếng thải ra khí quyển. Nước Úc đã làm đúng phần mình trong thay đổi khí hậu và chúng tôi bác bỏ mọi tố cáo ngược lại.”
Tuyên bố này dựa trên một định nghĩa rất lỏng lẻo về “trách nhiệm.” Tuy rằng số khí nhà kiếng mà nước Úc thải ra quả đúng là tương đồng với con số mà ông Morrison đưa ra, xuất cảng của Úc lại là một vấn đề khác.
Úc là nước đứng thứ ba trên thế giới về việc xuất cảng nhiên liệu hóa thạch chỉ sau Nga và Saudi Arabia, đứng đầu thế giới về xuất cảng than và đồng đứng đầu với Qatar về việc xuất cảng khí đốt hóa lỏng.
Con số khỏang 1.2 tỷ tấn khí nhà kiếng thải ra khí quyển qua việc xuất cảng nhiên liệu của Úc trong nửa năm đầu của năm 2019 thì tương đương với khoảng ba lần tổng số mà nước Úc thải ra và nhiều hơn số khí thải của tất cả các quốc gia khác trên thế giới ngoại trừ Trung Quốc, Mỹ, Ấn Độ, Nga và Nhật. Tính cả số xuất cảng này thì ta thấy một quốc gia với chỉ 0.3% dân số thế giới đóng góp vào đến 5% tổng số carbon thải ra.
Trong một thập niên từ 2007 đến 2017, hầu hết các quốc gia phát triển đều đã thành công trong việc giảm số khí nhà kiếng thải ra. Ngay cả Trung Quốc cũng giới hạn được việc tăng số khí thải này còn 2.5%. Nhưng Úc, nếu tính cả số xuất cảng than và khí đốt thì đã tăng số khí thải này với tốc độ 4.5%.
Thế nhưng hầu như không có một cuộc bàn cãi nào về vấn đề này trong các cuộc tranh cãi chính trị tại Úc, một phần vì nó giúp che giấu việc Úc kiếm được lợi qua việc xói mòn những cố gắng kiểm soát mức thải khí nhà kiếng trong hơn một thế hệ. Nay thì đối với những cư dân tại những thị trấn bị cháy rụi cũng như là những nông dân chủ các bầy gia súc bị thiêu chết mới thấy rằng hậu quả việc hâm nóng toàn cầu không tùy thuộc vào việc ta đốt các nhiên liệu này tại đâu, tại Úc hay tại nơi khác.
Cho đến nay nghị trình của chính phủ Úc vẫn là thúc đẩy việc xuất cảng than. Một trong những lý do mà ông Morrison nghỉ hè tại Hawaii khi các vụ cháy rừng bùng lên là vì ông tạm nghỉ trước khi lên đường sang Nhật và Ấn Độ nơi mà nghị trình thương thuyết bao gồm “thảo luận rộng rãi về mậu dịch” chắc chắn là tập trung mạnh vào việc bán than của Úc. Than chiếm một nửa thu nhập xuất cảng của Úc sang Nhật và ba phần tư sang Ấn Độ.
Thành ra khó có triển vọng rằng ngay cả những vụ cháy rừng hiện nay có thể “sốc” các nhà chính trị Canberra thay đổi chính sách của họ.
Những gì xảy ra hiện nay chỉ là những dấu hiệu ban đầu của những gì sắp xảy ra. Nếu nhiệt độ trung bình thế giới tăng thêm hai độ nữa, như nhiều cảnh báo đã được đưa ra, thì vành đai lúa mì của Úc sẽ bị đẩy thành giống như sa mạc, rạn san hô Great Barrier Reef sẽ trở thành một bãi tha ma với những bộ xương san hô bị tẩy trắng, và những trận cháy rừng tại các thành phố nghỉ mát trở thành chuyện thuờng xuyên. Và nước Úc sẽ đi từ thiên đường xuống địa ngục.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét