Tin mới nhất: Tổng thống Donald Trump viết trên Twitter rằng tướng Iran Qasem Soleimani "đáng ra phải bị giết từ lâu rồi". Theo ông Trump, tướng Soleimani "chịu trách nhiệm trong các vụ giết và làm bị thương hàng nghìn người Mỹ". Đây là lời giải thích trực tiếp nhất từ nhà lãnh đạo Hoa Kỳ vì sao ông ra lệnh giết tư lệnh Lực lượng đặc nhiệm Quds của Vệ binh Cách mạng Iran. Ông Soleimani đã bị quân đội Mỹ giết chết ở Iraq trong một cuộc không kích.
Vì sao Mỹ và Iran là 'kẻ thù truyền kiếp'?
Lãnh đạo Iran đã ngay lập tức lên án hành động của Hoa Kỳ và nói sẽ báo thù cho ông Soleimani.
Chuẩn tướng Esmail Qaani, 63 tuổi được bổ nhiệm thay vào vị trí của ông Soleimani, người mang hàm thiếu tướng (2 sao).
Lầu Năm Góc xác nhận ông này "bị giết theo chỉ đạo trực tiếp của Tổng thống" Donald Trump.
Tin về vụ oanh kích của Hoa Kỳ gây xôn xao dư luận quốc tế ngày 03/01, với một số tờ báo tiếng Anh chạy tựa nói về "hoảng loạn Thế chiến III".
Vệ binh Cách mạng Iran xác nhận Tướng Soleimani đã thiệt mạng, đồng thời cho biết thủ lĩnh dân quân Iraq Abu Mahdi al-Muhandis cũng bị sát hại trong đợt không kích này.
"Theo lệnh của Tổng thống, quân đội Mỹ đã có hành động tự vệ mang tính quyết định để bảo vệ lực lượng Mỹ ở nước ngoài bằng cách tiêu diệt Qasem Soleimani," Lầu Năm Góc cho hay.
"Cuộc không kích này nhằm ngăn chặn các kế hoạch tấn công tiếp theo của Iran. Mỹ sẽ tiếp tục có các hành động cần thiết để bảo vệ công dân và quyền lợi của người Mỹ dù họ ở bất cứ đâu trên thế giới," Lầu Năm Góc tuyên bố.
ANADOLU AGENCY
Có thông tin nói rằng, một số binh lính Iran đã bị quân đội Mỹ ở Baghdad bắt giam, nhưng Mỹ chưa xác nhận điều này.
Vụ không kích xảy ra vài ngày sau khi người biểu tình bao vây Đại sứ quán Mỹ ở Iraq, đụng độ với quân đội Mỹ tại đây.
Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Mark Esper phát biểu chiều thứ Năm rằng, Mỹ không chấp nhận bất cứ cuộc tấn công nào vào lực lượng của Mỹ trong khu vực, và cáo buộc Iran về hành động bạo lực ở Đại sứ quán Mỹ tạị Baghdad.
"Các cuộc tấn công vào người Mỹ sẽ bị đáp trả theo cách thức, thời điểm, và địa điểm mà chúng tôi lựa chọn," một tuyên bố cho hay. "Chúng tôi kêu gọi chế độ Iran chấm dứt các hành động tàn ác của mình."
Trong khi đó, người phát ngôn quân đội Iran nói với Reuters rằng "kẻ thù Mỹ và Israel phải chịu trách nhiệm với cái chết của Thiếu tướng Qasem Soleimani của Iran và chỉ huy dân quân Abu Mahdi al-Muhandis của Iraq".
Cuộc không kích của Mỹ
REUTERS
Các cuộc không kích của Mỹ nhắm vào hai mục tiêu liên quan đến Iran ở Baghdad hôm thứ Năm 2/1, các quan chức Hoa Kỳ nói với Reuters với điều kiện giấu tên, và từ chối cung cấp thêm thông tin chi tiết.
Các nhóm bán quân sự Iraq cho biết hôm thứ Sáu 3/1 rằng, ba quả tên lửa đã được phóng vào điểm gần sân bay quốc tế Baghdad, giết chết năm thành viên của nhóm bán quân sự Iraq và hai "vị khách".
Tin tức nói hỏa tiễn từ drone của Hoa Kỳ bắn vào xe chở ông Soleimani và cộng sự khi họ rời sân bay.
Nhưng đài truyền hình quốc gia Iran lại nói hỏa tiễn từ trực thăng Hoa Kỳ bắn cháy hai chiếc xe, làm chết 10 người, gồm ông Soleimani.
Đài này cũng nói tất cả 10 người đã "tử vì đạo".
US EMBASSY TWITTER
Qasem Soleimani là ai?
Từ năm 1998, Thiếu tướng Qasem Soleimani đã lãnh đạo Lực lượng đặc nhiệm Quds của Iran - một đơn vị tinh nhuệ trong Vệ binh Cách mạng của Iran, chuyên điều hành các hoạt động bí mật ở nước ngoài.
Ở vị trí này, Thiếu tướng Soleimani đóng một vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ chính phủ do Iran hậu thuẫn của Bashar al-Assad trong cuộc Nội chiến Syria, và trong cuộc chiến chống lại nhóm Nhà nước Hồi giáo (IS) ở Iraq.
Thiếu tướng Soleimani là một nhân vật có vai trò quan trọng trong chế độ Iran. Lực lượng đặc nhiệm Quds của ông nằm dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Lãnh tụ tối cao Ayatollah Ali Khamenei.
Một số nhà quan sát cho rằng vì thế, ông Soleimani là người có thực quyền số hai trong bộ máy chính trị Iran.
Ông Soleimani trở nên nổi tiếng ở Iran nhờ quãng thời gian chiến đấu trong cuộc chiến Iran-Iraq vào những năm 1980-1988.
Tại sao căng thẳng Mỹ-Iran ở Eo biển Hormuz lại quan trọng?
Iran nói sẽ "trả thù'
Bộ trưởng Quốc phòng Iran Javad Zarif gọi cuộc oanh kích của Hoa Kỳ là "hành động khủng bố quốc tế" và Mỹ sẽ phải "chịu trách nhiệm".
Giáo chủ Iran Khamenei nói "những kẻ tội phạm sẽ chịu sự báo thù khủng khiếp" và ra lệnh làm quốc tang ba ngày cho ông Soleimani.
Tại Hoa Kỳ, vụ việc cũng gây chia rẽ trong chính giới.
Ứng viên tổng thống của đảng Dân chủ, bà Elizabeth Warren nói rằng ông Soleimani là "kẻ sát nhân", nhưng quyết định giết ông ta lại là "hành động liều ẩu".
Chiều 03/1 giờ châu Âu, báo Nga đưa tin Tổng thống Vladimir Putin "lên án vụ giết ông Soleimani".
Truyền thông Nga nhấn mạnh rằng phát biểu của ông Putin được ra trong cuộc điện đàm với Tổng thống Pháp, Emmanuel Macron.
Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Baghdad yêu cầu mọi công dân Mỹ rời Iraq "ngay lập tức", sau khi xảy ra vụ oanh kích.
Theo như tìm hiểu của BBC News, thủ tướng Anh, Boris Johnson không được TT Trump thông báo trước về quyết định "loại bỏ" ông Soleimani.
Là đồng minh của Mỹ, Anh hiện có 400 quân đóng tại Trung Đông.
Bộ trưởng Ngoại giao Anh, Dominic Raab kêu gọi các bên "giảm căng thẳng" vì "xung đột tiếp theo sẽ không có lợi cho ai cả".
Nhưng lãnh đạo đảng Lao động đối lập ở Anh, ông Jeremy Corbyn thì dùng lời lẽ mạnh mẽ hơn và gọi vụ oanh kích giết tướng Soleimani là "cuộc ám sát do Hoa Kỳ thực hiện".
Trong khi đó, dân biểu Anh, Tom Tugendhat, từ đảng Bảo thủ, nói ông Soleimani "mang quân phục, chỉ huy các lực lượng vũ trang gây ra nhiều cuộc tàn sát ở Syria, Iraq nên là một mục tiêu quân sự" của Mỹ.
Bộ Ngoại giao Anh cũng yêu cầu mọi công dân nước này tạm thời không dự các lễ hội, tụ tập đông người ở Iran trong ba ngày nước này để tang ông Soleimani.
Philip Gordon, cựu điều phối viên của Tòa Bạch Ốc về Trung Đông thời Obama nói vụ giết ông Soleimani "như là lời tuyên chiến của Hoa Kỳ đối với Iran".
Còn nhà phân tích của BBC News, ông Jonathan Marcus thì viết:
"Thật khó tin là Iran sẽ không đáp trả mạnh mẽ, cho dù có thể chưa phải là ngay lập tức."
Giá dầu thô ngay lập tức đã tăng vì thị trường phản ứng trước tin về vụ giết chết tướng Iran.
ATTA KENARE
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét