Quan hệ Mỹ - Ả Rập Xê Út qua tranh biếm họa của RFI sau vụ nhà báo Jamal Khashoggi "mất tích" tại lãnh sự quán Ả Rập Xê Út ở Istanbul.RFI/KISWAHILI
Liên Hiệp
Châu Âu bị một nhóm môi giới chứng khoán, các ngân hàng lớn "đánh
cắp" 55 tỷ euro trong vòng 15 năm và nhiều tình tiết gay cấn
trong vụ nhà báo Ả Rập Xê Út Jamal Khashoggi bị thủ tiêu là hai chủ đề chiếm
nhiều trang báo Pháp ngày 19/10/2018.
"Từ một
tiểu thuyết trinh thám tới phim kinh dị", Libération nhận định như
trên về những thông tin rò rỉ liên quan tới vụ ông Khashoggi mất tích ngay giữa
ban ngày, hôm 02/10/2018, tại tòa lãnh sự Ả Rập Xê Út ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ.
Theo một tờ
báo thân chính quyền Ankara, nhà báo xấu số này đã bị hỏi cung, bị tra tấn.
Người cầm bút để viết những bài báo chỉ trích vương triều Riyad đã bị chặt
nhiều ngón tay, rồi bị chặt đầu. Một bác sĩ pháp y đã xẻ thi thể nạn nhân ra
từng mảnh ngay trong phòng làm việc của lãnh sự Ả Rập Xê Út. Mọi chuyện diễn ra
trong vòng 7 phút, theo tờ báo Thổ Nhĩ Kỳ Yeni Safak, được Libération trích dẫn
lại.
Trong một
đoạn băng thu âm, người ta nghe thấy tiếng lãnh sự Ả Rập Xê Út, Mohammed Al
Otaibi, phản đối những tay đồ tể Riyad gửi sang Thổ Nhĩ Kỳ. Lập tức có tiếng
nói đáp trả : "Im mồm, nếu muốn toàn mạng khi mày về nước".
An ninh Thổ
Nhĩ Kỳ nhận diện 15 người thuộc nhóm "đặc nhiệm" được
lệnh thủ tiêu Khashoggi. Họ đều là bộ hạ thân tín của thái tử Mohammed Ben
Salman và đã từng tháp tùng thái tử Ả Rập Xê Út khi ông sang Luân Đôn và Paris.
Thêm một tiết lộ gay cấn khác là một trong số 15 người thuộc nhóm "đặc
nhiệm" nói trên vừa thiệt mạng trong một vụ tai nạn xe hơi ngày
18/10/2018.
Le Monde bồi
thêm : "Cận vệ thân tín nhất của thái tử Mohammed Ben Salman tham
gia toán đặc nhiệm" triệt hạ nhà báo Khashoggi. Tờ báo liệt kê
tên tuổi, chức vụ của nhiều thành viên trong nhóm 15 người này và kết luận
: "Khó có thể tin rằng, ngần ấy nhân vật cao cấp trong guồng máy
an ninh Ả Rập Xê Út được điều đến Istanbul mà không có chỉ thị từ trên cao".
Jamal
Khashoggi là ai ?
Vào lúc mà
cái tên Jamal Khashoggi đã được báo chí quốc tế nhắc tới nhiều từ hai tuần qua,
cái chết mờ ám của ông gây bối rối cho cả từ Hoa Kỳ đến Liên Hiệp Châu Âu và
đương nhiên là vương triều Riyad, Le Figaro dành một bài báo dài giới thiệu với
độc giả "người bạn của các ông hoàng Ả Rập Xê Út đã trở nên quá
nguy hiểm".
Jamal
Khashoggi đã ba lần dùng cơm tối với trùm khủng bố Oussama Ben Laden, người chủ
mưu loạt tấn công 11 tháng 9 trên lãnh thổ Hoa Kỳ. Hai gia đình Ben Laden và
Khashoggi biết nhau rất rõ. Jamal một thời từng là bạn đồng hành của Oussama.
Dòng họ Ben Laden làm giàu trong ngành xây dựng, còn chú ruột của nhà báo Jamal
là một nhà môi giới trong các thương vụ mua bán vũ khí giữa Ả Rập Xê Út với Hoa
Kỳ.
Ông nội của
nhà báo Jamal Khashoggi là bác sĩ riêng của nhà vua Abdelaziz al Saoud, người
sáng lập ra vương quốc Ả Rập Xê Út. Nhà báo vừa bị sát hại này trước đây từng
lui tới hoàng cung, chơi thân với các ông hoàng của triều đại Al Saoud và thậm
chí đã từng cố vấn cho các hoàng thân.
Năm ngoái,
khi hoàng thái tử Mohammed Ben Salman tiến hành cuộc thanh trừng ngay trong nội
bộ hoàng cung, răn đe những tiếng nói chống đối, nhà báo Jamal Khashoggi thu
xếp hành lý sang định cư tại Hoa Kỳ. Ở Washington, ông quen biết rất nhiều, từ
giới truyền thông đến các chính khách và cả các nhân viên tình báo.
Tại Mỹ, Jamal
Khashoggi vẫn thường xuyên lui tới với các nhà ngoại giao Ả Rập Xê Út, đều đặn
được nhắc nhở đừng quá nhiệt tình kêu gọi cải tổ và đòi dân chủ tại những vùng
đất "không bao giờ chia sẻ quyền lực".
"Vụ cướp
thế kỷ" 55 tỷ euro
Hồ sơ lớn thứ
nhì trong ngày trên các báo Paris là vụ trốn thuế gây thiệt hại 55 tỷ euro cho
châu Âu trong vòng 15 năm. Nhật báo Le Monde đã cùng với 18 đối tác truyền
thông khác điều tra về những "vụ lách thuế" tài
tình. Đằng sau các vụ này là nhiều ngân hàng tên tuổi trên thế giới, là cả một
đội ngũ các luật gia các quỹ đầu tư.
Tờ báo gọi
đây là một vụ "cướp lớn", mà ở đó nạn nhân là các nhà
nước châu Âu. Số tiền bị đánh cắp là 55 tỷ euro và băng đảng chủ mưu thì gồm có
các ngân hàng, các tay môi giới chứng khoán và các chuyên gia về luật thuế quan
của châu Âu. Cả một mạng lưới lừa đảo tinh vi hoành hành giữa thanh thiên bạch
nhật.
Mánh khóe
lách thuế bị khám phá hồi năm 2011, khi mà cả khối euro đang điêu đứng vì khủng
hoảng nợ công, thì một phòng thuế vụ của Đức liên tiếp nhận được thơ đòi sở
thuế này phải hoàn lại một khoản tiền ngoài sức tưởng tượng của phòng thuế vụ.
Thư đòi tiền là của một quỹ đầu tư nhưng đằng quỹ đó là một người sống ở Mỹ.
Le Monde giải
thích về mánh lới khá tinh vi của những tay trốn thuế và đáng nói hơn cả là vào
lúc châu Âu bị đe dọa nổ tung vì khủng hoảng tài chính, các chính quyền phải tung
ra hàng chục tỷ euro cứu nguy các ngân hàng, thì một số các ngân hàng có uy tín
trên Lục Địa Già lại tiếp tay với kẻ bất lương, rút ruột châu Âu 55 tỷ euro.
Đức bị thiệt
hại khoảng từ 7 đến 12 tỷ euro trong vòng 7 năm, Pháp bị nhẹ hơn chỉ mất chừng
3 tỷ euro. Le Figaro trong phần trang kinh tế nói tới một "vụ cướp
được tổ chức ở quy mô quốc tế" vì ngoài Pháp và Đức, Na Uy, Thụy
Sĩ cũng trong tầm ngắm của kẻ bất lương.
La Croix
trong bài xã luận nhấn mạnh rằng vụ gian lận này có "tổ chức" và
số tiền 55 tỷ euro đã bị cướp đi trong lúc mà châu Âu áp dụng chính sách thắt
lưng buộc bụng, cắt giảm lương hưu và trợ cấp xã hội của người nghèo. Còn một
số những người giàu và rất giàu vô lương tâm thì mướn cả một đội ngũ các chuyên
gia về thuế khóa để bòn rút của nhà nước.
Johnny
Hallyday : Tình yêu quê hương tôi
Sự kiện văn
hóa được các báo quan tâm trong ngày là cuốn album vừa được phát hành của cố
danh ca Johnny Hallyday : "Mon Pays C'est l'Amour" -
món quà cuối cùng ông dành tặng cho người hâm mộ.
Libération đưa
sự kiện này lên trang bìa và nhận định, phát hành đĩa hát khi nghệ sĩ đã qua
đời, một con gà đẻ trứng vàng đối với các nhà sản xuất.
Johnny
Hallyday trước khi vĩnh viễn ra đi đã dành lại 10 ca khúc, gửi gấm vào
album "Tình yêu quê hương tôi". La Croix chú trọng đến
cuốn album thứ 51 của ông vua nhạc rock người Pháp này : đây là đĩa hát cuối
cùng được Johnny Hallyday thu âm khi đã lâm bệnh, nhưng giọng hát vẫn khỏe và
rực lửa như thủa nào. "Chắc chắn đây là đĩa hát bán chạy nhất
trong năm 2018".
Johnny Hallyday
không là người đầu tiên và cũng không là ca sĩ cuối cùng cho phát hành đĩa hát
khi đã thành người thiên cổ.
Trước ông, từ
Michael Jackson đến Jim Morrison từng để lại một chút gì để an ủi những người
hâm mộ. Những cuốn album ra đời muộn màng đó theo một nhà báo được Libération
trích dẫn, là một sự lưu luyến, là nguyện vọng của người nghệ sĩ được ở lại mãi
mãi trong lòng người hâm mộ.
Nhưng trong
thế giới các nhạc sĩ tài hoa đã đi vào thiên thu, David Bowie và Leonard Cohen
là những ngoại lệ : cả hai cùng đã khéo léo đàm phán với tử thần, để cho ra đời
những đĩa hát cuối cùng trước khi họ vĩnh viễn trở về với cát bụi.
Ban nhạc pop
Hàn Quốc BTS, một Beatles thời đại Youtube
Cũng về âm
nhạc, Le Figaro chú ý đến ban nhạc Pop nổi tiếng của Hàn Quốc BTS, trình diễn
hai buổi tối nay và tối mai tại Paris, nhưng vé đã bán hết từ rất lâu.
17.000 vé bán
hết trong vòng 9 phút. Tác giả bài báo gọi nhóm K-Pop này là "hiện
tượng của các chương trình truyền hình thực tế đang làm mê hoặc cả thế
giới". BTS là ban nhạc Beatles của Anh trong thập niên 1960.
Vì sao ban
nhạc thường chỉ hát bằng tiếng Hàn này lại có sức thu hút ngang ngửa với những
Justin Bieber, hay Lady Gaga với hơn 16 triệu follower trên các mạng xã hội và
9 triệu đĩa hát đã bắn khắp năm châu ? Đâu là bí quyết của ban nhạc với 7 chàng
thanh niên này, để đến nỗi, BTS trở thành lá chủ bài của chính quyền Hàn Quốc
trên con đường chinh phục thế giới bằng quyền lực mềm và tổng thống Hàn Quốc
Moon Jae In công du nước Pháp trong bốn ngày đã mời BTS tháp tùng ?
Theo tác giả
bài báo trên Le Figaro, câu trả lời cho tất cả những câu hỏi này khá đơn giản :
ở thời đại kỹ thuật số, BTS hoạt động như một chương trình truyền hình thực tế,
không lúc nào rời xa cộng đồng những người hâm mộ đến nửa bước. BTS chia sẻ với
tất cả những thanh thiếu niên khắp năm châu những vui buồn, những hy vọng và lo
âu của tuổi trẻ.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét