4507 - Bản đồ quy hoạch Thủ Thiêm ‘mất’ hay ‘làm gì có’?

VOA Tiếng Việt

                                     Thủ Thiêm, trung tâm tài chính tương lai của TP HCM.

                      

Trong khi lãnh đạo thành phố Hồ Chí Minh thông báo bản đồ quy hoạch khu đô thị Thủ Thiêm cách đây hơn 20 năm bị thất lạc và đang được truy tìm thì một quan chức của Thanh tra Chính phủ cho rằng bản đồ này “làm gì có mà tìm.” Các báo trong nước hôm 3/5 đồng loạt đưa tin việc thất lạc chiếc bản đồ của khu đô thị mới, nơi được coi là khu vực quan trọng nhất trong chiến lược phát triển hiện đại của thành phố đông dân nhất Việt Nam, và cho rằng đây là “một tin rất sốc”. Tuổi Trẻ nhận định đây là “chuyện chấn động, chưa từng xảy ra.”

Giám đốc Sở Quy hoạch Kiến trúc TP HCM Nguyễn Thanh Nhã cho các phóng viên biết tại một buổi họp báo hôm 2/5 rằng “bản đồ này hiện không tìm ra.” Ông được các báo mạng trong nước trích lời nói rằng “thành phố đã chỉ đạo các sở ngành rà soát từng nguồn, đơn vị tư vấn trước đây, và báo cáo Chính phủ cũng như Bộ Tư pháp để có ý kiến.”

Bản đồ này cùng với Quyết định 367 của Thủ tướng ký ngày 4/6/1996 là 2 văn bản pháp lý về quy hoạch dự án Khu đô thị Thủ Thiêm. Tuy nhiên theo ông Nhã được Dân Trí trích lời nói “từ năm 1995 đến nay do nhiều đơn vị đã chuyển địa điểm nên họ cho biết không lưu trữ tấm bản đồ.”

Cựu Thứ trưởng Bộ Tài Nguyên và Môi trường Đặng Hùng Võ nói với VOA rằng “theo một tư duy quy hoạch nghiêm túc”, việc “thất lạc” hay “quy hoạch mà không có bản đồ” nghe “lạ tai.”

“Tại sao lại thất lạc ở tất cả các cơ quan Trung ương, kể cả văn phòng chính phủ, kể cả bộ Xây dựng và những cơ quan chịu trách nhiệm có liên quan đến quyết định của Thủ tướng phê duyệt quy hoạch này. Kể cả lưu trữ quốc gia cũng không có thì đúng là chuyện lạ,” theo ông Võ.

Luật sư Nguyễn Đức nói với Tuổi Trẻ rằng “việc thất lạc tấm bản đồ quan trọng này xảy ra ở các sở ngành và Văn phòng UBND TP HCM là chuyện khó hiểu, còn nếu nói cả các bộ và Văn phòng Chính phủ cũng mất thì không bình thường.”

Theo cựu Thứ trưởng Võ, cũng là một tiến sỹ khoa học, điều này “có thể minh giải được ý kiến của một vị bên Thanh tra [Chính phủ] nói rằng không hề có bản đồ.”

Trước đó, ông Nguyễn Hồng Điệp, trưởng ban Tiếp công dân trung ương của Thanh tra Chính phủ, nhận định với Dân Trí rằng “không có” bản đồ này. Ông Điệp cho rằng “nói với dân mãi là thất lạc bản đồ quy hoạch là không đúng. Đừng có nói thế, bây giờ phải nói là không có.”

Mặc dù không có bản đồ nhưng trong hơn 1 thập kỷ qua, thành phố HCM vẫn tiến hành giải tỏa đất và quy hoạch khu vực này.

Theo ghi nhận của Zing, 12.000 hộ dân bị ảnh hưởng bởi bản đồ quy hoạch bị thất lạc.

Khu đô thị mới Thủ Thiêm rộng 657ha. Theo ghi nhận của truyền thông trong nước, để đầu tư dự án này thành phố đã mất hơn 10 năm để giải phóng mặt bằng với khoảng 15.000 hộ dân phải di dời. Thành phố đã chi gần 30.000 tỷ đồng để chi trả bồi thường, tái định cư.

Có nhiều ý kiến trong nhân dân phê phán về mặt trách nhiệm của lãnh đạo thành phố và nghi ngờ có những “khuất tất liên quan đến việc thu hồi đất của những người hiện đang thuộc diện thu hồi đất để quy hoạch phát triển đô thị Thủ Thiêm,” theo GS Võ.

Trả lời Dân Trí, ông Điệp nói rằng trong suốt những năm qua, người dân đã khiếu nại “chủ yếu về việc không nằm trong quy hoạch” mà chính quyền lại “thu hồi đất của họ nằm ngoài quy hoạch.”

Nhà thờ cổ Thủ Thiêm là một trong những “lô đất vàng” nằm trong diện bị quy hoạch cho dự án đô thị mới này. Hôm 2/5, Linh mục Lê Ngọc Thanh, người phụ trách về lĩnh vực truyền thông của Dòng Chúa Cứu Thế Sài Gòn, nói với VOA rằng quyết định quy hoạch, giải tỏa nhà thờ và tu viện ở Thủ Thiêm có quá nhiều vấn đề khuất tất và cần phải được bàn thảo.

“Chúng ta phải nghiêm túc tìm xem sự thật của việc không có bản đồ hay có mà thất lạc để trả lời cho dân. Điều này phải làm cho rất rõ ràng và minh bạch,” cựu thứ trưởng Võ nói với VOA.

Ông Võ cho rằng: “Phải tìm trong quyết định của Thủ tướng Chính phủ cũng như các tài liệu kèm theo có nói gì đến cái bản đồ 1/5000 hay không. Nếu có nói đến có nghĩa là có, còn không nói đến có nghĩa là không có.”

Công luận trong nước hiện đang kêu gọi Bộ Công an vào cuộc điều tra, xác minh và làm rõ nguyên nhân dẫn đến việc mất tài liệu đặc biệt quan trọng này và xử lý các cá nhân có liên quan.

***

Tin liên quan:

Bản đồ quy hoạch Thủ Thiêm: "Làm gì có mà tìm!"

Dân Trí

Trao đổi với PV Dân trí, ông Nguyễn Hồng Điệp - Trưởng Ban Tiếp công dân Trung ương (Thanh tra Chính phủ) - cho rằng, TPHCM cần sớm trả lời sòng phẳng, thẳng thắn với người dân là không có bản đồ quy hoạch khu đô thị mới Thủ Thiêm, vì Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước cũng không có.

Trưởng Ban Tiếp công dân Trung ương Nguyễn Hồng Điệp.

- Tại buổi đối thoại với người dân Thủ Thiêm tại TPHCM năm 2017, ông từng khẳng định rằng “đến nay qua kiểm tra thì hoàn toàn không thấy bản đồ kèm theo quy hoạch được duyệt theo quyết định của Thủ tướng”. Trước đó Ban Tiếp công dân Trung ương đã từng “đi tìm” bản đồ quy hoạch này?

- Nhiều lần tôi nói là phải trả lời với người dân là không có đi. Tất cả các nơi đều không có bản đồ quy hoạch khu đô thị mới Thủ Thiêm. Bây giờ phải tìm biện pháp xử lý cho người dân thôi. Sai đâu nhận đấy.

- Thưa ông, suốt những năm qua, một số người dân Thủ Thiêm gửi đơn thư tới các cơ quan Trung ương khiếu nại chủ yếu về vấn đề gì?

- Họ khiếu nại chủ yếu về việc không nằm trong quy hoạch, thu hồi đất của họ nằm ngoài quy hoạch. Họ cũng có một số bản đồ photo thể hiện nằm ngoài quy hoạch; rồi chuyện thu hồi quá quy hoạch.

TPHCM cứ bảo có quy hoạch, nhưng hỏi bản đồ đâu thì không có. Chúng tôi đã đối thoại với Chủ tịch TPHCM, họ xác định là không tìm thấy.

Sau đó, Phó Thủ tướng Thường trực họp nhiều cuộc, với cả Bộ Xây dựng, Văn phòng Chính phủ, Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước nhưng đến thời điểm này không có.

Nói với dân mãi là thất lạc bản đồ quy hoạch là không đúng. Đừng có nói thế, bây giờ phải nói là không có. Chả lẽ có mà bị mất thì mất ở tất cả các cơ quan à? Ở đây có cả trách nhiệm của nhiều cơ quan nữa chứ.

Cho đến hiện tại, Thanh tra Chính phủ đang có cuộc thanh tra theo kế hoạch tại khu Thủ Thiêm, có đưa nội dung này vào thanh tra nhưng người dân vẫn yêu cầu Thanh tra Chính phủ thành lập đoàn thanh tra liên ngành để giải quyết tố cáo của họ. Họ tố cáo việc thu hồi đất không có quyết định, không đúng quy hoạch.

- Theo ông tại sao TPHCM không chịu thừa nhận không có bản đồ quy hoạch khu đô thị Thủ Thiêm?

- Tôi họp với lãnh đạo Thanh tra Chính phủ cũng nêu ý kiến rằng nên nói thẳng với người dân đến giờ không có bản đồ quy hoạch và cần tìm biện pháp giải quyết tốt cho người dân. Chúng tôi không thể nói khác được. Giờ phải nói với người dân như thế nào, giải quyết ra sao.

Phối cảnh khu đô thị Thủ Thiêm

- Còn TPHCM thì sao?

- Họ trả lời rằng đang giao tìm, giao tìm, tìm mãi. Làm gì có mà tìm! Nói chung là không có. Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước cũng không có chứ đừng nói là không tìm thấy.

- Đến nay có tổng cộng bao nhiêu người dân ở Thủ Thiêm vẫn đang tiếp tục khiếu nại, thưa ông?

- Hiện tại còn hơn 100 hộ dân và họ đang ở đây (Trụ sở Tiếp công dân Trung ương, số 1 Ngô Thì Nhậm, quận Hà Đông, Hà Nội), có đoàn ở đây tới 4-5 tháng. Họ liên tục tới nhà riêng lãnh đạo Trung ương để yêu cầu.

Đã có chỉ đạo rất nhiều lần rồi nhưng TPHCM không thể trả lời được. TPHCM trả lời vậy thì không thuyết phục được người dân. Mình nghe cũng thấy không thuyết phục.

- Điều đó có thể hiện sự trốn tránh trách nhiệm? Và cơ quan nào cần sớm đứng ra giải quyết dứt điểm?

- Thanh tra Chính phủ phải kết luận thôi. Trốn tránh trách nhiệm rõ rồi, nhưng không thể trốn trách nhiệm với dân và cả với Chính phủ được. Bây giờ phải trả lời rõ ràng công khai minh bạch, không thể nói với người dân khác được. Giờ quan trọng là hậu quả pháp lý cần phải giải quyết với người dân.

- Xin cảm ơn ông!

Tại cuộc họp báo ngày 2/5, ông Võ Văn Hoan - Chánh văn phòng UBND TP.HCM cho biết, Bản đồ quy hoạch khu đô thị mới Thủ Thiêm (TP.HCM) tỉ lệ 1/5.000 kèm theo Quyết định số 367/1996 của Thủ tướng là văn bản pháp lý về quy hoạch dự án này đến nay tìm chưa thấy.

"Từ đó tới nay hơn 20 năm rồi, công tác lưu trữ không tìm thấy bản gốc đó. Nghe nói hình như đã tìm thấy một bản sao... Quyết định 367 kèm theo bản đồ đó là cơ sở pháp lý để Thủ tướng phê duyệt dự án nên không thể không có bản đồ được"- ông Hoan nói.

Ông Hoan cho rằng bản đồ khu đô thị mới Thủ Thiêm hiện chưa tìm thấy chứ không phải là không có.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, tại buổi tiếp dân định kỳ của Thanh tra Chính phủ chiều 29/5/2017 do Phó tổng Thanh tra Chính phủ Đặng Công Huẩn chủ trì, các hộ dân Thủ Thiêm đã yêu cầu các sở, ngành TPHCM xuất trình bản đồ quy hoạch 1/5.000.

Trả lời người dân khi đó, ông Nguyễn Hồng Điệp - Trưởng Ban Tiếp công dân trung ương nói: "Tôi khẳng định luôn là đến nay qua kiểm tra thì hoàn toàn không thấy bản đồ kèm theo quy hoạch được duyệt theo quyết định của Thủ tướng".

Tại thời điểm đó, đại diện Sở Quy hoạch - Kiến trúc TPHCM cho rằng dự án được Thủ tướng phê duyệt quy hoạch năm 1996, bản đồ tỉ lệ 1/5.000. Tuy nhiên, trong phê duyệt của Thủ tướng không thể hiện rõ quy mô và ranh khu vực quy hoạch tương ứng của dự án Thủ Thiêm.

Đến năm 1998, UBND TPHCM căn cứ vào Quyết định 13585 của kiến trúc sư trưởng phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/2.000 để ban hành quy hoạch. Ranh của dự án căn cứ theo bản đồ được duyệt (theo Quyết định 13585) với quy mô 618ha, không kể diện tích sông Sài Gòn.

Đại diện Sở Quy hoạch - kiến trúc TP còn khẳng định ranh này được duyệt theo đúng thẩm quyền và ổn định từ năm 1998 để triển khai công tác bồi thường.